Samen beslissen
Samen met zorgvragers en hun familie afspraken maken is een wezenlijk onderdeel van het proces van ondersteuning van zelfmanagement (stap 3; 5-A model). Het begrip gedeelde besluitvorming wordt vooral gebruikt bij (ingrijpende) behandelbeslissingen of besluiten over vervolgonderzoek of doorverwijzing. Hoe geef je dit vorm in de dagelijkse praktijk?
De tijd dat de zorgverlener bepaalde wat goed is voor de zorgvrager is voorbij. Steeds meer mensen zoeken zelf informatie op internet en worden hun eigen dokter, met alle gevolgen van dien. Tussen die twee uitersten - aan de ene kant waarin de zorgverlener bepaalt wat er nodig is en volledige autonomie van de zorgvrager aan de andere kant – bevindt zich het principe van gedeelde besluitvorming dat wij hier samen beslissen noemen.
Samen beslissen biedt de mogelijkheid om zorgvragers bij gezondheids- en behandeldoelen meer regie te geven. In dit hoofdstuk wordt uitgelegd wat samen beslissen inhoudt, wordt een definitie gegeven en wordt een stapsgewijs model voor gedeelde besluitvorming in de dagelijkse zorgpraktijk toegelicht.
Bekijk de video's
De eerste video gaat over samen beslissingen nemen. De zorgvrager weet het beste wat voor hem belangrijk is en bij hem past. Zorgverleners moeten daarom niet alleen informeren, maar ook vragen en luisteren naar voorkeuren, zorgen en verwachtingen van de zorgvrager. Zo bereid je mensen voor op het deelnemen aan een besluit.
De tweede video gaat over duidelijkheid nodig hebben. ‘Samen beslissen over een behandeling is wel het beste, maar mijn ervaring is dat het in de praktijk niet zo eenvoudig is. Het zou fijn zijn als zorgverleners meer duidelijkheid geven over wat de gevolgen van de behandeling zijn en hoe men daar verder mee moet leven; daar ontbreekt het aan.’ (Willem; www.kanker.nl)
Meer video's
In de eerste video wordt uitgelegd hoe je als patiënt jouw dokter kan helpen bij een goed gesprek. Welke 3 goede vragen kun je stellen?
De tweede video gaat over het gebruik van een consultkaart. Wanneer je een arts raadpleegt voor een behandeling, heb je altijd verschillende keuzemogelijkheden tot je beschikking. Een consultkaart is een document dat alle beschikbare behandelopties voor een specifieke aandoening op een rijtje zet.
In de derde video deelt Ruth Pel-Littel, een expert in samen beslissen van Vilans, waarom er behoefte is aan een nieuw gespreksmodel voor het nemen van gezamenlijke beslissingen met kwetsbare ouderen. Ook legt ze uit hoe je dit model kunt toepassen in de praktijk.
