Interactiestijlen: welke communicatiestijl is effectief?
Elke cliënt met een chronisch gezondheidsprobleem heeft te maken met uitdagingen in zijn dagelijks leven. Ook heeft elk mens de mogelijkheid te groeien of zich te ontwikkelen. Basisbehoeften van elke persoon zijn:
- autonomie: vrijheid ervaren en keuzes hebben bij het kiezen en uitvoeren van activiteiten
- competentie: sociale rollen blijven vervullen en taken tot een goed einde kunnen brengen
- verbondenheid: ervaren van zorgbetrokkenheid bij liefde van naasten.
Als aan deze behoeften wordt voldaan zijn mensen extra gemotiveerd; als deze ontbreken worden mensen eerder passief of gedemotiveerd. Met gesprekstechnieken kun je deze behoeften ondersteunen:
- De cliënt centraal stellen en ruimte en vertrouwen geven om op eigen manier met de aandoening om te gaan.
- Gestructureerd te werk gaan en de zorgvrager competent maken in het omgaan met de aandoening. Sluit aan bij wat er al is, bij wat de cliënt kan, wil, weet en heeft.
- Betrokkenheid tonen en steun bieden.
Interactiestijlen kunnen behoeftes van mensen ondersteunen of ondermijnen. Ze bieden structuur of geven juist chaos. Interactie vol vertrouwen en structuur ondersteunt de zorgvrager het best!
| behoefte-ondersteunende communicatie de verpleegkundige | behoefte-ondermijnende communicatie de verpleegkundige |
laat openheid zien en biedt vertrouwen, gekoppeld aan emotionele betrokkenheid autonomie-ondersteunende interactie | wil de touwtjes in handen houden controlerende interactie |
biedt steun en structuur structurerende interactie | communiceert geen verwachtingen, benadering is laissez-faire chaotische interactie |
Tabel: Interactiestijlen tussen chronisch zieke en verpleegkundige bij zelfmanagementondersteuning