Gezamenlijke besluitvorming in de palliatieve zorg
Laatst bijgewerkt op: 11-09-2025
Met gezamenlijke besluitvorming zoek jij samen met de cliënt en diens naasten naar de zorg die het best bij hen past. Jij brengt kennis en ervaring mee. De cliënt brengt wensen, waarden en levensverhaal mee. Zo kom je samen tot zorg die klopt bij dit leven en dit moment.
Goede gezamenlijke besluitvorming kan niet zonder goede communicatie. Dat betekent: praten mét iemand, niet alleen over iemand. Je gebruikt taal die past, luistert zonder oordeel en bent open en duidelijk. Begin het gesprek met een simpele, open vraag: ‘Wat is voor u nu belangrijk in het leven?’
PZNL
Waarom gezamenlijke besluitvorming?
In de palliatieve fase maken mensen keuzes die raken aan hun identiteit en overtuigingen. Als jij goed luistert en afstemt, ontstaat zorg die vertrouwen geeft. Het maakt de zorg rustiger voor de cliënt, meer steunend voor naasten en duidelijker voor het team.
Hoe pas je gezamenlijke besluitvorming toe in de praktijk?
Jij staat dichtbij de cliënt en hoort vaak als eerste wat er speelt. Soms is het stellen van één vraag al genoeg om verschil te maken: ‘Hoe kijkt u naar de komende tijd?’ of ‘Zijn er dingen die u liever niet meer wilt?’.
Je helpt de cliënt woorden te vinden, checkt of informatie begrepen is en legt wensen vast in het individueel zorgplan. Waar nodig betrek je collega’s, een geestelijk verzorger of tolk.
Het proces verloopt in vier stappen:
- Benoem dat er iets te kiezen valt.
- Bespreek de opties, ook niets doen is een optie.
- Verken voorkeuren en waarden.
- Neem samen een besluit en spreek af wanneer je erop terugkomt.
Dit herhaal je steeds opnieuw, omdat wensen en omstandigheden veranderen.
PZNL
Wat mogen cliënt en naasten van mij verwachten?
- Dat jij gesprekken helpt openen en ruimte geeft voor wensen en zorgen.
- Dat je helder en respectvol communiceert.
- Dat je keuzes en afspraken zorgvuldig vastlegt en deelt in het team.
- Dat je samenwerkt met artsen en andere disciplines om passende zorg te bieden.
Ongeneeslijk. Niet uitbehandeld.
Veel mensen denken dat ongeneeslijk hetzelfde betekent als uitbehandeld. Dat is niet zo. Ook als genezing niet meer mogelijk is, kan er nog veel zorg geboden worden. Palliatieve zorg richt zich op het verlichten van klachten, het behouden van kwaliteit van leven en soms ook het vertragen van achteruitgang. Met deze slogan wilde de landelijke publiekscampagne laten zien dat er altijd mogelijkheden zijn om passende zorg en ondersteuning te bieden.