Verlies, rouw en nazorg
Laatst bijgewerkt op: 11-09-2025
Rouw is de verzameling reacties op verlies. Het kan zich uiten in verdriet, boosheid, slapeloosheid, lichamelijke klachten of vragen over de zin van het leven. Rouw kan al beginnen vóór het overlijden, bijvoorbeeld wanneer iemand afscheid moet nemen van gezondheid, zelfstandigheid of toekomstplannen.
Iedereen rouwt op zijn eigen manier en tempo. Er is geen goede of foute manier van rouwen. Wat helpt, is dat er iemand luistert en ruimte geeft aan emoties.
Waarom is aandacht voor verlies en rouw belangrijk?
Rouw hoort bij het leven, maar kan zwaar zijn. Aandacht voor verlies en rouw helpt cliënten en naasten om met emoties om te gaan en kan voorkomen dat verdriet vastloopt. Ook voor jou als zorgverlener is het belangrijk, want verlies en rouw raken altijd het hele netwerk rond de cliënt, inclusief de mensen die zorgen.
Wat is complexe rouw?
Soms blijft het verdriet aanhouden of belemmert dit het dagelijks leven. Dan spreken we van complexe rouw. Risicofactoren zijn bijvoorbeeld weinig steun, eerdere traumatische verliezen of een moeilijke relatie met de overledene. Ook een onverwacht overlijden kan bijdragen. Bij vermoedens van complexe rouw is het belangrijk tijdig door te verwijzen naar gespecialiseerde hulp.
Hoe ga je om met rouw bij kinderen?
Kinderen rouwen anders dan volwassenen. Hun emoties wisselen snel en ze begrijpen dood en verlies afhankelijk van hun leeftijd. Je helpt ouders door hen duidelijke taal aan te reiken en ruimte te geven aan spel, vragen en rituelen. Waar nodig kun je verwijzen naar gespecialiseerde steun voor kinderen.
Wat is nazorg na het overlijden?
Nazorg betekent dat je ook na het overlijden aandacht hebt voor de naasten. Dat kan een gesprek zijn om terug te kijken op de zorg, vragen te beantwoorden en ruimte te geven aan emoties. Soms is één contactmoment genoeg, soms is er meer nodig. Nazorg helpt om het verlies een plek te geven en kan doorverwijzen naar verdere steun waar nodig.
Wat mogen cliënt en naasten van mij verwachten?
- Dat jij verlies en rouw benoemt en bespreekbaar maakt.
- Dat je oog hebt voor verschillen in hoe mensen rouwen.
- Dat je alert bent op signalen van complexe rouw en doorverwijst waar nodig.
- Dat je nazorg biedt door contact te houden na het overlijden.
Omdat jij vaak dicht bij cliënt en naasten staat, kun jij het verschil maken door te luisteren, steun te bieden en te zorgen dat niemand er alleen voor staat.