Palliatief redeneren
Laatst bijgewerkt op: 11-09-2025
In de palliatieve fase ervaren cliënten vaak meerdere klachten tegelijk. Dat kan lichamelijk zijn, zoals pijn of benauwdheid, maar ook psychisch, sociaal of spiritueel. Jij kijkt niet naar losse klachten en zorgen, maar naar het geheel: wat speelt er op alle vier de dimensies, en wat is voor deze cliënt op dit moment het belangrijkst? Palliatief redeneren helpt jou daarbij.
Palliatief redeneren is een gestructureerde manier van werken die je ondersteunt om signalen goed in kaart te brengen, beleid af te stemmen op wat iemand nodig heeft en dit steeds opnieuw te evalueren.
Palliatief redeneren geeft je houvast in situaties die vaak onoverzichtelijk zijn
Het proces verloopt in vier stappen: inventariseren, analyseren, beleid maken en evalueren. Je verzamelt signalen, bekijkt wat nu het zwaarst weegt, maakt afspraken samen met cliënt en naasten, en kijkt regelmatig of het beleid nog past. Omdat de situatie snel kan veranderen, blijf je dit herhalen.
Waarom is palliatief redeneren belangrijk?
Palliatief redeneren geeft jou als zorgverlener houvast in complexe situaties. Het helpt je om geen signalen te missen en je kunt beter uitleggen waarom je keuzes maakt aan je team. Dat geeft rust en vertrouwen voor cliënt en naasten, en maakt samenwerken in het team makkelijker.
Hoe werk je met hulpmiddelen?
Er zijn verschillende hulpmiddelen die je ondersteunen bij het signaleren en bespreken van klachten en zorgen. Het Utrecht Symptoom Dagboek (USD-4D) helpt je om klachten en zorgen in alle vier dimensies te ordenen. De Lastmeter geeft inzicht in de belasting van cliënt en naasten.
Ook landelijke richtlijnen voor palliatieve zorg geven praktische adviezen, bijvoorbeeld bij pijn, delier of dyspneu. Gebruik deze als houvast, bespreek uitkomsten met het team en blijf in gesprek met cliënt en naasten.
Animatievideo palliatief redeneren
Deze animatie legt uit hoe palliatief redeneren bijdraagt aan proactieve palliatieve zorg. Het laat zien hoe je met de Beslisschijf palliatief redeneren in logische stappen aan de slag kunt met palliatief redeneren.
Stichting PZNL
Wat mogen cliënt en naasten van mij verwachten?
- Dat jij breed kijkt: naar lichamelijke, psychische, sociale en spirituele klachten en zorgen.
- Dat je signalen actief bespreekt en passende zorg afstemt.
- Dat je hulpmiddelen inzet om niets te missen.
- Dat je gemaakte afspraken vastlegt en opvolgt.
Omdat jij vaak als eerste merkt dat er iets verandert, heb je een belangrijke rol. Door goed te observeren en in gesprek te gaan, zorg je dat de cliënt en diens naasten zich gezien en gesteund voelen.