Palliatieve zorg
Laatst bijgewerkt op: 22-09-2025
Palliatieve zorg is zorg die gegeven wordt aan cliënten wanneer er geen genezing van een ziekte meer mogelijk is. Dan kun je denken aan kanker, wanneer deze niet meer te genezen is. Maar ook dementie, COPD of hartfalen zijn ziekten waar mensen niet van kunnen genezen. Met deze ziekten kun je nog wel weken, maanden of zelfs jaren leven. Hier lees je over de aspecten van palliatieve zorg.
Iemand die niet meer kan genezen kan nog wel een tijd met een ziekte leven. Het doel van palliatieve zorg is om de kwaliteit van leven van deze cliënten te behouden en te verbeteren als dat mogelijk is. Palliatieve zorg gaat over lichamelijke, sociale, psychische en spirituele behoeften van cliënten. Ook het ondersteunen van naasten is een belangrijk onderdeel van palliatieve zorg.
Kernwaarden en principes van palliatieve zorg
Kernwaarden
- De zorg richt zich op de kwaliteit van leven van de cliënt én de naasten, vanaf de start van de palliatieve fase tot en met de nazorg.
- De cliënt houdt zo veel mogelijk zelf de regie en bepaalt wie betrokken zijn.
- De zorg kijkt naar de hele mens: lichamelijk, psychisch, sociaal en spiritueel.
- Waardigheid, veiligheid, privacy en vertrouwen staan centraal.
- Er is aandacht voor de impact van de naderende dood en er is steun voor de naasten, ook na het overlijden.
Principes
- Palliatieve zorg kan tegelijk met ziektegerichte zorg starten.
- Generalisten, specialisten en vrijwilligers werken samen met cliënt en naasten.
- Een vaste zorgverlener coördineert de zorg en zorgt voor continuïteit.
- Er is open communicatie; besluiten worden samen genomen en er wordt vooruit gedacht en gepland.
- Er wordt per dimensie gekeken wat kan met gewone aandacht, wat begeleiding of behandeling vraagt en wanneer crisiszorg nodig is.
- De zorg sluit aan bij waarden, wensen en behoeften en dit wordt vastgelegd in het zorgplan.
- Zorg wordt verleend volgens de best beschikbare kennis; als die ontbreekt, volgens ervaring en consensus.
- Onnodige belasting of risico’s worden voorkomen en er wordt gewerkt volgens wet- en regelgeving.
- Zorgverleners en vrijwilligers zorgen ook goed voor zichzelf en hun team, door te reflecteren en grenzen te bewaken.
Voorbeeld:
Meneer Van Vliet hoort dat hij dementie heeft. Hij kan hiervan niet meer beter worden. Samen met zijn vrouw en kinderen bepaalt hij wie bij zijn zorg betrokken zijn. Zijn wensen en waarden worden vastgelegd in het zorgplan, zodat hij zo veel mogelijk zelf de regie houdt.
De zorgverleners kijken niet alleen naar zijn klachten, maar ook naar wat voor hem en zijn naasten belangrijk is. Waardigheid, veiligheid, privacy en vertrouwen staan centraal. Er is open communicatie en beslissingen worden samen genomen. Een vaste zorgverlener coördineert de zorg en zorgt dat huisarts, verpleegkundige, specialist en vrijwilliger goed samenwerken.
Er is aandacht voor de impact op zijn vrouw en kinderen. Zij krijgen steun tijdens het ziekteproces en ook na het overlijden. Zorgverleners bewaken bovendien hun eigen grenzen en werken als team samen, zodat de zorg vol te houden is.
Meer weten
- Relevante en actuele informatie staat op de website van Palliaweb, voor iedereen die in of voor palliatieve zorgverlening werkt.
- De website Over palliatieve zorg is voor mensen die ongeneeslijk ziek zijn en hun naasten. Bekijk nieuws, informatie en handige links. Ook kan je hier tips, ervaringen van anderen en lotgenotencontact vinden.
- De website van Pharos biedt hulpmiddelen om palliatieve zorg begrijpelijk te maken voor cliënten en naasten met verschillende achtergronden, zoals informatiekaarten in meerdere talen en tips voor goede communicatie.