Toon zoekbalkToon menu

Kennisplein voor verpleging, verzorging, zorg thuis en eerste lijn
Medicatieveiligheid

Wat is medicatieveiligheid?

Het werken met medicijnen is foutgevoelig en risicovol. Medicatieveiligheid is het zo min mogelijk fouten maken met medicijnen. Wees altijd alert! Je kunt als zorgmedewerker bijna-fouten signaleren en zo fouten met medicijnen voorkomen! 

Dit filmpje van Zorg voor Beter laat zien dat zorgmedewerkers een belangrijke rol spelen in het signaleren van fouten met medicijnen. Soms zijn die eerder in het medicatieproces gemaakt.

https://vimeo.com/118590126

Als je dit animatiefilmpje in het onderwijs (zonder internetverbinding) wilt gebruiken, kun je het ook gratis downloaden: zie

Wat is werken aan medicatieveiligheid?

Bij medicatieveiligheid gaat het om veilige zorg voor de cliënt én om veilig werken voor de zorgmedewerker. Het uiteindelijke doel is:

  • de juiste cliënt
  • krijgt het juiste medicijn
  • op de juiste tijd
  • in de juiste hoeveelheid
  • en op de juiste wijze.

Medicatieveiligheid gaat over alle activiteiten die zijn gericht op de juiste voorschrijving, aflevering en het juiste gebruik van geneesmiddelen. Een medicatiefout is elke fout in het proces van voorschrijven, ter hand stellen/afleveren, opslag/beheer, gereedmaken, toedienen/registreren en evalueren, ongeacht of er schade is opgetreden.

Oorzaken van medicatiefouten

Veelvoorkomende oorzaken van medicatiefouten:

  • Geen toedienlijst: niet weten wat te moeten geven.
  • Zelf maken van een medicijnlijstje: de gegevens zijn niet goed overgenomen.
  • Geen duidelijke afspraken in het zorgdossier: het is niet duidelijk waar je als medewerker verantwoordelijk voor bent.
  • Medicijnen ouderenStoringen tijdens het werken met medicatie: onvoldoende aandacht bij de voorbereidingen en het toedienen van de medicijnen.
  • De instructie is niet duidelijk: je weet als toediener niet waarop te letten.
  • Medicatie die niet mag worden gemalen wordt toch gemalen: de kans bestaat dat de cliënt medicatie krijgt die niet meer werkt of te sterk werkt.
  • Geen goede toedienregistratie: er is niet afgetekend, dus is het niet duidelijk of de cliënt medicatie heeft gekregen.

Veilige Principes

De Veilige Principe beschrijven wie waarvoor verantwoordelijk is en hoe je veilig kunt werken. Belangrijk is ook dat je begrijpt waaróm een bepaalde manier van werken veilig is. Want dan kun je ook beter beslissingen nemen bij onverwachte situaties. Lees meer: waar gaat het om?

Lees meer op Zorg voor Beter

Reageer op deze pagina

Wil je reageren op Zorg voor Beter? Lees dan eerst de spelregels door.



Reacties

Antoinette Bolscher 18/6/2021

Dag Astrid,
Jouw vraag is een juridische vraag over aansprakelijkheid van werkgever en werknemer; die hoort in een juridische vraagbaak thuis; op deze site richten we ons met name op de inhoudelijke kant van medicatieveiligheid. Ik kan alleen in hoofdlijn hier op antwoorden, voor een meer gedetailleerd antwoord zul je elders te rade moeten gaan.
Een werkgever is in het algemeen verantwoordelijk voor fouten van een werknemer. Een werknemer kan daarnaast ook zelf verantwoordelijk zijn, nl als hij opzettelijk of bewust roekeloos heeft gehandeld. Een zorgmedewerker mag alleen handelingen doen waartoe hij/zij bekwaam is. Onbekwaam maakt onbevoegd. Of een medewerker bekwaam is, is een verantwoordelijkheid van zowel de zorgmedewerker zelf alsook van de organisatie. Ook heeft de organisatie een verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat de omstandigheden voor veilig werken en veilige zorg voldoende zijn (bijv. voldoende bekwaam personeel, bij-scholingen). Aansprakelijkheid heeft dus meerdere facetten; maar in beginsel wordt dus inderdaad de werkgever aansprakelijk gesteld voor een fout van de werknemer.
Antoinette Bolscher
Expert medicatieveiligheid ZorgvoorBeter /ActiZ


Astrid UijtdeHaag 18/6/2021

Ik ben zorgmanager van een wooninitiatief voor mensen met een verstandelijke en of lichamelijke beperking.
Binnen het bedrijf heeft iedereen een medicatiecursus gehad . En zijn er in het team van 7 personeelsleden 2 medicatie verantwoorlijke die de cursus medicatie beheer en veiligheid eens in de 2 jaar volgen.
Casus: Stel een medewerker maakt een fout die ernstige gevolgen heeft voor de client. Wie wordt er dan aansprakelijk gesteld de stichting of de begeleider die de fot heeft veroorzaakt. Ik heb altijd geleerd dat als het bedrijf aan alle randvoorwaarden voldoet niet aansprakelijk is, maar dat je als begeleider verantwoordelijk bent voor je handelingen.
Verzekerings agent was hier op locatie en gaf aan dat je als bedrijf verantwoordelijk wordt gesteld en niet de begeider die fout heeft gehandeld.
Kun je hier voor mij een duidelijk antwoord op geven?
Zijn wij als Stichting aansprakelijk dan zal ik de verzekering aan moeten passen
Met vriendelijke groet, Astrid