Toon zoekbalkToon menu

Kennisplein voor verpleging, verzorging, zorg thuis en eerste lijn
Zorg en dwang

Voorschrijfbeleid verbeteren

Psychofarmaca is nooit de eerste keus bij probleemgedrag. Is het toch nodig is om het voor te schrijven? Dan moet dit zorgvuldig en weloverwogen gebeuren en altijd in overleg met de naasten en - zo mogelijk - met de oudere zelf. De arts bespreekt de risico’s, de alternatieven, de dosering en de mogelijkheden tot afbouw. 

Ook moet het gebruik regelmatig geëvalueerd worden. Dat kan op vaste momenten, bijvoorbeeld tijdens multidisciplinaire overleggen en medicatiereviews. Of door bij het voorschrijven meteen een evaluatiemoment in te plannen in het dossier en in de agenda van het zorgteam.

10 uitgangspunten voor psychofarmaca 

Deze 10 uitgangspunten zijn tot stand gekomen in het kader van het Vilans-programma ‘Het kan beter met minder’. Een groep experts uit de ouderenzorg en gehandicaptenzorg, bestaande uit artsen, gedragswetenschappers, onderzoekers, apotheker, huisarts, manager, bestuurder en de Inspectie voor de Gezondheidszorg hebben deze uitgangspunten verwoord.

Stappenplan in de Wet zorg en dwang

De Wet zorg en dwang die op 1 januari 2020 is ingegaan, bestaat uit een stappenplan voor zorgverleners waarbij in een multidisciplinair team gezocht wordt naar alternatieven om onvrijwillige zorg zoveel mogelijk te voorkomen. Bij het gebruik van psychofarmaca bij mensen met dementie is het doorlopen van het stappenplan altijd verplicht. Lees meer op Zorg voor Beter:

Handreiking antipsychoticagebruik in verpleeghuizen

In deze Engelstalige handreiking voor artsen staan praktische tips voor voorschrijvende artsen bij het starten en afbouwen van antipsychotica. Engelstalige handreiking voor arten te vinden op de website van Cambridge Journals.

NHG-Standaard Delier

De NHG-Standaard Delier geeft richtlijnen voor signalering van een delier en het diagnostisch en therapeutisch beleid bij een delier. Op de website van NHG (Nederlands Huisartsen Genootschap) vind je de NHG-standaard Delier.

Met apotheker werken aan juist gebruik van psychofarmaca

De samenwerking tussen bestuurders, zorgmedewerkers, artsen en apothekers speelt een belangrijke rol in het terugdringen van oneigenlijk gebruik van psychofarmaca in de gehandicapten- en ouderenzorg. Toch is deze samenwerking niet altijd vanzelfsprekend. In het document ‘Zorgorganisatie en apotheker: werken aan juist gebruik van psychofarmaca’ leest u tips en adviezen van professionals die al werken aan een bewuste inzet van psychofarmaca. Download Zorgorganisatie en apother werken aan juist gebruik van psychofarmaca (pdf) van Vilans

PROPER-interventie

PROPER staat voor Prescriptie Optimization of Psychotropic drugs in Elderly nuRsing home patients with dementia. De interventie bestaat uit een halfjaarlijkse gestructureerde medicatiebeoordeling. De interventie is ontwikkeld door het IVM op basis van de Verenso richtlijn ‘Probleemgedrag’ en de multidisciplinaire richtlijn ‘Polyfarmacie bij ouderen’ van de NHG. Bij de interventie horen een implementatiewerkboek, formulieren en nascholing. Dit programma is bedoeld voor de specialist ouderengeneeskunde, apotheker en verzorgende. Meer informatie op de website van Universitair Kennisnetwerk Ouderenzorg Nijmegen (UKON).

Signaallijst medicijnen bij dementie

Deze signaallijst helpt de bijwerkingen van de verschillende soorten medicijnen in beeld te krijgen. Zorgmedewerkers kunnen de lijst invullen en zo de arts beter informeren. De arts bepaalt of de medicatie aangepast moet worden. De signaallijst is vooral ook bedoeld voor verzorgenden in de thuiszorg. Download de signaallijst (pdf).

Richtlijn probleemgedrag

In januari 2018 is de Richtlijn probleemgedrag bij dementie verschenen (vernieuwde versie van richlijn uit 2008). Depressief gedrag, angstig gedrag, apathisch gedrag, psychotisch gedrag en geagiteerd gedrag zijn benoemd als de meest belangrijke vormen van probleemgedrag. In de richtlijn wordt voor het eerst voor elk van deze gedragingen bewijsmateriaal over farmacologische interventies en psychologische en psychosociale interventies samengevat en beoordeeld.

De handreiking, bedoeld voor artsen in de ouderenzorg, bevat een stroomschema voor een methodische aanpak van ziektediagnostiek bij dementie. Ook bevat het een uitwerking van ziekte- en zorgdiagnostiek met bijbehorende overwegingen.
Richtlijn Probleemgedrag bij mensen met dementie (Verenso, januari 2018)

Reageer op deze pagina

Wil je reageren op Zorg voor Beter? Lees dan eerst de spelregels door.