Toon zoekbalkToon menu

Kennisplein voor verpleging, verzorging, zorg thuis en eerste lijn
Zorg en dwang

Folders, tips en uitleg medicatie

Je vindt hier verschillende brochures en materialen die zorgmedewerkers kunnen helpen om het gebruik van psychofarmaca in de ouderenzorg te verminderen.

Folder ‘Een pil voor gedrag, denk na of het mag’

Algemene informatie over psychofarmaca, waarom deze middelen beter niet langdurig voorgeschreven kunnen worden (tenzij voor bepaalde chronisch psychiatrische ziekten). Deze folder is geschikt voor zorgprofessionals in de ouderen- en gehandicaptenzorg. Folder: een pil voor gedrag, denk na of het mag (pdf)

Verhalenbundel 'Een pil tegen roepen'

Om op te roepen tot actie schreven Vilans-adviseurs Jeroen Schumacher en Anne-Mieke den Ouden het boekje 'Een pil tegen roepen' met praktijkverhalen, feiten en fabels rond psychofarmaca. Het boekje staat vol met alledaagse verhalen over onbegrepen gedrag bij ouderen en mensen met een beperking. Je leest hoe hun verzorgenden, artsen, persoonlijk begeleiders en psychologen - vaak met een simpele ingeving - dat gedrag proberen te begrijpen en zo het verschil voor hen maken.

Thema probleemgedrag

Op Zorg voor Beter staat een apart thema Probleemgedrag. Je vindt hier een stappenplan voor het omgaan met probleemgedrag. Belangrijke stappen zijn: hoe signaleer je probleemgedrag? En ook het bespreken van het probleemgedrag in een multidisciplinair team is belangrijk. Naar het Thema probleemgedrag op Zorg voor Beter.

Antipsychotica bij dementie

Folder over waarom je niet te snel of langdurig voor het gebruik van antipsychotica moet kiezen bij behandeling van probleemgedrag, met tips om hier op een andere manier mee om te gaan. Folder: antipsychotica bij dementie (pdf) is gemaakt door Innovatiekring Dementie (IDé), in samenwerking met twee specialisten.

5 tips voor zorgmedewerkers: bewust omgaan met psychofarmaca

In de zorg wordt nog te vaak psychofarmaca voorgeschreven bij onbegrepen gedrag. Deze middelen helpen hier niet altijd bij maar hebben wel vaak vervelende bijwerkingen zoals sufheid, slecht lopen, risico op vallen, moeite met slikken, hogere bloeddruk en overgewicht. Als zorgmedewerker heb je een belangrijke rol om te signaleren of er bewust wordt omgegaan met psychofarmaca omdat je dicht bij de cliënt staat.
  1. Stel vragen over de reden waarom psychofarmaca wordt voorgeschreven bij cliënten en neem het niet als vanzelfsprekend. Misschien zie je alternatieve oplossingen voor probleemgedrag of merk je dat iemand last heeft van bijwerkingen door psychofarmacagebruik waardoor de voordelen niet opwegen tegen de nadelen.
  2. Zorg dat je kennis over psychofarmaca op peil is. Bijvoorbeeld door de belangrijkste psychofarmaca en hun bijwerkingen te kennen, maar ook door te weten welke alternatieven er voor psychofarmaca zijn.
  3. Stel vragen over individuele cliënten aan de arts over psychofarmacagebruik en zoek samen naar alternatieve oplossingen.
  4. Ga het gesprek aan met de wettelijk vertegenwoordiger en verwanten over psychofarmaca en probleemgedrag en denk samen, vanuit wat voor de cliënt belangrijk is in zijn of haar leven, na over alternatieve oplossingen voor psychofarmaca. Bewustwording van mogelijke gevaren helpt je bij het bespreekbaar maken van het gebruik.
  5. Maak je collega’s enthousiast om ook na te denken over het bewuster omgaan met psychofarmaca. Dit kan bijvoorbeeld door het delen van kennis of onderstaand filmpje!

De tips komen uit de publicatie ‘Zorgorganisatie en apotheker: werken aan juist gebruik van psychofarmaca’.

Overzicht zes groepen psychofarmaca

Ter bevordering van de kennis over de verstrekte medicatie in praktijk, vind je hieronder zes groepen psychofarmaca:

 
Antipsychotica N05A
  • Haloperidol/Haldol
  • Pipamperon/Dipiperon
  • Zuclopentixol/Cisordinol
  • Olanzapine/Zyprexa
  • Risperdon/Risperdal
  • Clozapine/Leponex
  • Quetiapine/Seroquel
  • Lithium
  • Tiapridal
Antidepressiva N06A
  • Clomipramine/Anafranil
  • Amitriptiline/Triptizol
  • Nortriptiline/Nortrilen
  • Citalopram/Cipramil
  • Paroxetine/Seroxat
  • Sertraline/Zoloft
  • Fluvoxamine/Fevarin
  • Trazodon/Trazolan
  • Mirtazepine/Remeron
  • Venlafaxine/Efexor
Anxiolytica N05B
  • Diazepam/Valium
  • Oxazepam/Seresta
  • Lorazepam/Temesta
Middelen bij dementie N06D
  • Rivastigmine
  • Galantamine
  • Memantine
Hypnotica N05C
  • Nitrazepam/Mogadon
  • Lormetazepam/Noctamid/Loramet
  • Temazepam/Normison
  • Midazolam/Dormicum
  • Zolpidem/Stilnoct
Anti-epileptica N03A
  • Fenytoïne/Diphantoïne
  • Carbamazepine/Tegretol
  • Valproïnezuur/Depakine

Reageer op deze pagina

Wil je reageren op Zorg voor Beter? Lees dan eerst de spelregels door.