Medicatieveiligheid
Laatst bijgewerkt op: 20-11-2025
Het werken met medicijnen is foutgevoelig en risicovol. Medicatieveiligheid is het zo min mogelijk fouten maken met medicijnen. Wees altijd alert. Je kunt als zorgmedewerker bijna-fouten signaleren en zo fouten met medicijnen voorkomen. Lees hier waar je op moet letten bij medicatieveiligheid. En zie wat de oorzaken van medicatiefouten kunnen zijn.
Wat is werken aan medicatieveiligheid?
Bij medicatieveiligheid gaat het om veilige zorg voor de cliënt én om veilig werken voor de zorgmedewerker. Het uiteindelijke doel is:
- De juiste cliënt
- krijgt het juiste medicijn
- op de juiste tijd
- in de juiste hoeveelheid
- op de juiste wijze
- met de juiste registratie
- en de juiste evaluatie.
Medicatieveiligheid gaat over alle activiteiten die zijn gericht op het juist voorschrijven, aflevering en het juiste gebruik van medicijnen. Een medicatiefout is elke fout in het proces van voorschrijven, ter hand stellen/afleveren, opslag/beheer, gereedmaken, toedienen/registreren en evalueren, ongeacht of er schade is opgetreden.
Medicatieveiligheid: waar moet je op letten?
Deze animatie toont dat zorgmedewerkers een belangrijke rol spelen in het signaleren van fouten met medicijnen. Soms zijn die eerder in het medicatieproces gemaakt. Bekijk de animatie over medicatieveiligheid:
Veilige principes in de medicatieketen
Oorzaken van medicatiefouten
Veelvoorkomende oorzaken van medicatiefouten:
- Geen (elektronische) toedienlijst: niet weten wat te moeten geven.
- Zelf maken van een medicijnlijstje: de gegevens zijn niet goed overgenomen.
- Geen duidelijke afspraken in het zorgdossier: het is niet duidelijk waar je als medewerker verantwoordelijk voor bent.
- Storingen tijdens het werken met medicatie: onvoldoende aandacht bij de voorbereidingen en het toedienen van de medicijnen.
- De instructie is niet duidelijk: je weet als toediener niet waarop te letten.
- Onvoldoende kennis van de werking en bijwerkingen van medicijnen, waardoor je niet goed kunt signaleren of er ongewenste effecten zijn.
- Medicatie die niet mag worden gemalen wordt toch gemalen. De kans bestaat dat de cliënt medicatie krijgt die niet meer werkt of te sterk werkt. Lees meer over medicijnen malen.
- Geen goede toedienregistratie: er is niet afgetekend, dus is het niet duidelijk of de cliënt medicatie heeft gekregen.
Veilige Principes
Om veilig medicatie te kunnen geven is het belangrijk dat iedereen in het medicatieproces goed samenwerkt. De Veilige Principes over medicatieveiligheid beschrijven wie waarvoor verantwoordelijk is en hoe je veilig kunt werken. Belangrijk is ook dat je begrijpt waaróm een bepaalde manier van werken veilig is. Want dan kun je ook beter beslissingen nemen bij onverwachte situaties.