Behoefte van cliënt

Cliënten en hun naasten en mantelzorgers, die te maken krijgen met palliatieve zorg, hebben vaak specifieke zorgbehoeften. Ook hebben ze behoefte aan informatie en begeleiding. 

Praat erover

De video ‘Praat erover’ van Agora, landelijk ondersteuningspunt palliatieve zorg, maakt duidelijk dat het belangrijk is dat cliënten tijdig hun wensen voor het levenseinde kenbaar maken. De video is gemaakt door de coalitie Van Betekenis tot het Einde.

Het is belangrijk tijdig in gesprek te gaan

Gebruik hiervoor de handreiking 'Tijdig praten over het levenseinde' om met de patiënt het gesprek aan te gaan over grenzen, wensen en verwachtingen rond het levenseinde. Of gebruik de website 'Ik wil met je praten' als tool om het gesprek aan te gaan. Door een gesprek kun je de cliënt helpen zijn gevoelens, gedachten en wensen te ordenen.

Behoeften van cliënten in de palliatieve fase

Cliënten kunnen lichamelijke, psychische, sociale of spirituele behoeften hebben. Het is goed om te weten wat de behoeften van jouw cliënt zijn, zodat je zijn wensen tijdig kunt herkennen.

Pijn- en symptoombestrijding

Als zorgverlener kun je merken dat de cliënt veel pijn heeft, of problemen met bepaalde symptomen. Als je dat signaleert, ga dan met de cliënt, mantelzorger en de arts in gesprek.

Informatie over het ziekteproces

Informeer de cliënt en mantelzorger over het ziekteproces en gebruik je kennis en ervaringen. Betrek de arts wanneer je geen antwoord hebt op een vraag.

Emotionele steun

Een cliënt kan te maken krijgen met heftige emoties, zoals angst, boosheid, verdriet en onzekerheid. Begeleid de cliënt, zijn naasten of mantelzorger hierin door met hem in gesprek te gaan, of verwijs hem naar de arts, die de cliënt verder kan helpen of doorverwijzen.

Geestelijke begeleiding en rituelen

De cliënt kan betekenis willen geven aan het leven dat bijna afgelopen is of de naderende dood. Ruimte voor gesprekjes hierover met de mensen die hem verzorgen is van groot belang. Ook gesprekken met een geestelijk verzorger kunnen de cliënt helpen. Kijk voor informatie op de website Palliaweb of op de website geestelijkeverzorging.nl

Begeleiding bij beslissingen rondom het levenseinde

De cliënt kan vragen hebben over het staken van levensverlengende behandelingen, wel of geen reanimatie, (mogelijke) euthanasie of palliatieve sedatie. Dit zijn ingrijpende beslissingen die tijd kosten. Er zijn folders beschikbaar om de cliënt hierover te informeren. Ook de arts kan de cliënt informeren. Het nemen van zulke beslissingen doet de cliënt met een arts.

Steun bij dagelijkse zorgtaken

Afhankelijk van het ziektebeeld zal de cliënt steeds meer achteruitgaan. In het begin kan hij alles nog met weinig hulp, en is er nog geen verzorging nodig. Later in het proces zullen anderen steeds meer taken van de cliënt moeten overnemen. Bespreek regelmatig met de cliënt welke ondersteuning hij nodig heeft en evalueer dit.

Mogelijkheden voor privacy en sociale contacten

De behoefte aan privacy en sociale contacten kan veranderen door het besef dat iemand lichamelijk of psychisch achteruit zal gaan of zal overlijden.

Zorg voor een veilige omgeving

De cliënt wil zich veilig voelen en weten dat hij in goede handen is. Achterhaal wanneer er wat nodig is om de cliënt een veilig gevoel te geven.

Goede hulmiddelen en voorzieningen

Om de cliënt goede palliatieve zorg te kunnen bieden, zal misschien de woonomgeving aangepast moeten worden of hulpmiddelen aangeschaft. Wanneer je ziet dat dit nodig is, kun je via de arts een fysiotherapeut of ergotherapeut inschakelen.

Steun bij afscheid en praktische zaken

Het is belangrijk dat de cliënt op een goede manier afscheid kan nemen van zijn naasten en het leven. Hoe dit afscheid eruitziet verschilt per cliënt. Belangrijk is om hierover met de cliënt te praten en te onderzoeken waarin de cliënt ondersteuning nodig heeft.

Nazorg en steun bij verliesverwerking

Naasten en mantelzorgers stellen het op prijs om, nadat de cliënt is overleden, na te praten met zorgverleners en ervaringen uit te wisselen.

Wanneer praat jij over de dood?

Er is niet één bepaald moment om te praten over de dood. Iedereen krijgt met levenseinde te maken, maar wanneer praat je erover? Waar denk je eigenlijk aan bij de dood? Agora vroeg het in januari 2016 op de markt in Woerden.

Op de website overpalliatievezorg.nl vinden cliënten tips, ervaringen van anderen en links naar websites van organisaties die hen kunnen helpen.