Apathie bij dementie
Gepubliceerd op: 08-07-2024
Laatst bijgewerkt op: 14-03-2025
Ongeveer de helft van de mensen met dementie krijgt te maken met apathie. Dit kan zich uiten in het verminderen of ontbreken van initiatief, interesse en emoties. Waardoor er ook minder sociaal contact is. Apathie heeft een negatieve invloed op de zelfstandigheid en de lichamelijke gezondheid van degene met dementie. Mensen met apathie kunnen ook sneller geestelijk achteruitgaan en ze hebben een groter risico om in een verpleeghuis te worden opgenomen.
Mensen met apathie kunnen ook sneller geestelijk achteruitgaan en ze hebben een groter risico om in een verpleeghuis te worden opgenomen. De beste aanpak is het regelmatig onderbreken van de apathie, met dagelijkse bezigheden en plezierige activiteiten. Maar mensen met apathie hebben daarvoor hulp van anderen nodig.
Onderstaande animatie laat zien wat apathie is, wat het met de naaste en zorgprofessional doet en hoe deze er mee om kunnen gaan. Kijk hieronder de animatie:
Welke vragen kun je stellen?
- Zou het hier ook om verschijnselen van depressie kunnen gaan?
- Hoe lang heeft de cliënt deze verschijnselen al?
- Worden de verschijnselen herkend door de mantelzorg?
- Zou een meetinstrument kunnen helpen om deze diagnose te bevestigen?
- Voor wie is het een probleem? (apathie is zelden voor de persoon met dementie zelf een probleem)
Wat kun je doen als zorgverlener?
- Geef voorlichting over hoe om te gaan met apathisch gedrag, want apathie is emotioneel belastend. Geef voorlichting over omgaan met apathie en biedt ondersteuning aan de mantelzorger bij het uitproberen van de Zintuigactiveringsmethode.
- Bied voldoende omgevingsprikkels, bijvoorbeeld door bezoek vanuit sociale netwerk.
- Laat de cliënt bewegen. Bewegen is bevorderlijk voor de stemming, dus ga op zoek naar functionele bewegingsmogelijkheden gedurende de normale dagactiviteiten.
- Het is wel van belang om stap voor stap te onderzoeken waar iemand energie van krijgt. Je kunt niet zomaar bij iedereen starten met bewegen.
- Laat de cliënt zoveel mogelijk zelf doen en zorg voor een balans tussen activiteit en rust.
- Probeer zo weinig mogelijk te corrigeren en fungeer zo als rolmodel voor de mantelzorger.
Onderbreek apathie
Het kan lastig zijn om in contact te komen met iemand met apathie en dementie. Je verwacht misschien dat iemand zelf initiatief neemt. Maar als er sprake is van apathie, dan zal dat niet vanuit de persoon zelf komen. Ook krijg je weinig respons als je probeert contact te krijgen. Toch kan je als zorgprofessional of naaste apathie onderbreken. Kijk welke dagelijkse bezigheden en activiteiten je aanbiedt en hoe vaak. Let op kleine reacties, zoals oogcontact of een glimlach.