Een betekenisvol leven bij dementie
Gepubliceerd op: 03-08-2022
Wanneer iemand dementie krijgt of heeft, verandert er veel voor deze persoon en de omgeving. Naast de zorg is aandacht voor het welzijn daarom ook van groot belang. Hoe voelt iemand zich? Hoe gaat hij of zij om met ziekte en mentale achteruitgang? Op welke manier wil deze persoon zijn of haar leven nog vormgeven zowel in het begin van de dementie, maar ook later in het proces? En hoe ga je er mee om als iemand haar leven niet meer als betekenisvol ervaart? Als zorgmedewerker speel je hier een belangrijke rol in.
De aandacht voor betekenisvol leven neemt toe. Dit heeft te maken met verschillende ontwikkelingen. Zo gaat het bij gezondheid niet langer alleen over de af- of aanwezigheid van ziekte. De focus ligt niet alleen maar op de (medische) zorg voor zieken, maar steeds meer op hun welzijn. De benadering Positieve Gezondheid is hier een voorbeeld van.
- Lees meer over Positieve Gezondheid in het thema Persoonsgerichte zorg
Hoe kunnen mensen met dementie een zo goed mogelijk leven hebben? Daar hoort aandacht voor een betekenisvol leven bij, ook voor mensen die verder in hun dementieproces zijn. Dit is net zo belangrijk als de lichamelijke verzorging. Toch blijkt dat er op dit moment zowel thuis als in het verpleeghuis nog te weinig aandacht voor is.
Doordat de Kwaliteitsstandaard Levensvragen in 2015 is toegelaten tot het Register van Zorginstituut Nederland (ZiN) is een goede kwaliteit van omgaan met levensvragen nu een integraal onderdeel geworden van goede kwaliteit van (ouderen)zorg.
Wat is betekenisvol leven?
Als je op internet gaat zoeken op termen als ‘betekenisvol leven’ of ‘levensvragen bij dementie’, ontdek je al snel dat een eenduidige definitie niet bestaat. Wel zien we een aantal zaken terugkomen. Bijvoorbeeld dat het hebben van sociale contacten in belangrijke mate bijdraagt aan hoe betekenisvol iemand het leven ervaart. En dat betekenisvolle activiteiten een positief effect hebben op fysieke status, zelfstandigheid, zingeving en kwaliteit van leven.
Bronnen
- Dieneke Smit, Seize the day! Activity involvement and wellbeing of people with dementia living in care homes, VU Amsterdam, proefschrift februari 2018.
- Smit, D., Lange, J. de, Willemse, B., Twisk, J., & Pot, A.M. (2015). Activity involvement and quality of life of people at different stages of dementia in long-term care facilities. Aging & Mental Health, 20(1), 100-109)
- Beerens HC, Zwakhalen SM, Verbeek H, et al. Change in quality of life of people with dementia recently admitted to long-term care facilities. J Adv Nurs 2015;71:1435-47.