Omgaan met onbegrepen gedrag bij dementie
Laatst bijgewerkt op: 15-05-2025
Het is belangrijk als zorgprofessional om goed te observeren en te achterhalen waarom iemand bepaald gedrag laat zien. Er kunnen meerdere oorzaken zijn. De persoon met dementie is zelf niet altijd in staat om aan te geven wat er aan de hand is. Op deze pagina vind je hoe je aan de slag kunt met onbegrepen gedrag bij mensen met dementie.
Hoe ga je aan de slag met onbegrepen gedrag?
Samen met een multidisciplinair team ga je op zoek naar een mogelijke oorzaak van het onbegrepen gedrag. Dit team kan bestaan uit de volgende personen:
- een huisarts of arts
- psycholoog
- verzorgenden
- wijkverpleegkundige of verpleegkundige
- casemanager dementie
Ook is het belangrijk om de mantelzorger of naasten te betrekken. Zij kennen hun naaste het beste.
Een valkuil bij het omgaan met onbegrepen gedrag, is kiezen voor een oplossing, voordat de oorzaak duidelijk is. Het is van belang om met elkaar te zoeken naar wat invloed heeft op het gedrag. Tijdens het onderzoeken naar de mogelijke oorzaak helpt het om methodisch te werken. Dit kan met de PCDA – cyclus, die ondersteund om in stapjes te werken en afspraken met elkaar vast te leggen.
Welke trainingen en methoden kunnen ondersteunen?
Onder ‘Tools’ vind je verschillende trainingen en methoden die je kunnen helpen met de oorzaken te vinden van onbegrepen gedrag. Bijvoorbeeld de volgende 3 methoden:
Het Stappenplan probleemgedrag
Dit stappenplan geeft je in 9 stappen, verdeeld in 4 fasen, de handvatten voor de behandeling van probleemgedrag bij mensen met dementie.
GRIP
Deze methode onderzoekt het gedrag bij de persoon. Ondersteunde vragen zoals “wat zie je?” en “in welke situatie komt het gedrag voor”. Helpen je om met een brede blik naar de situatie te kijken.
ABC-methodiek
Het is belangrijk om met alle betrokken het gedrag goed te observeren. Bijvoorbeeld met de erkende ABC-methodiek. Waarbij zorgverleners met mantelzorgers het gedrag methodisch in kaart brengen en zoeken naar mogelijke oorzaken en bijpassende oplossingen.
Medicatie en onbegrepen gedrag
Artsen schrijven bij onbegrepen gedrag soms medicatie voor. Denk bijvoorbeeld aan antipsychotica of kalmeringsmiddelen. Deze medicijnen kunnen directe symptomen bestrijden. Je lost er de oorzaak vaak niet mee op. Bewust omgaan met psychofarmaca is nodig. In sommige gevallen is de oorzaak van het gedrag ook op een andere manier weg te nemen.
Lees meer
- Wat is medicatieveiligheid?
- Erkende interventies: databank erkende interventies onbegrepen gedrag