Om een passende vorm van daginvulling te vinden, is het belangrijk om de wensen en behoeftes van de persoon met dementie (en zijn of haar naasten) in kaart te brengen. Stel daarbij de volgende vragen:
- Wat kan iemand die dementie heeft nog wel?
- Hoe ziet iemands sociale netwerk eruit?
- Wat kunnen we doen om hun leven zoveel te laten blijven zoals het nu is?
Dagbesteding en dagbehandeling
Er zijn veel verschillende vormen van dagbesteding voor een persoon met dementie. Bij deze dagbesteding ligt de nadruk op gezelligheid en ontspanning. Een aantal veelvoorkomende vormen van dagbesteding zijn:
- Huiskamerprojecten waar de nadruk ligt op samen koffiedrinken en eten, spelletjes doen en af en toe een gezamenlijk uitstapje.
- Zorgboerderijen waar de persoon met dementie de zorgboer bij verschillende activiteiten ondersteunt zoals het verzorgen van dieren en planten.
- Ontmoetingscentra bieden ondersteuning aan mensen met ernstige geheugenproblemen die thuis wonen en aan hun mantelzorgers.
- Odensehuizen: informatie-, advies- en ontmoetingsplek voor mensen met (beginnende) dementie, mantelzorgers en hun familie en vrienden.
Dagbesteding valt onder de verantwoordelijkheid van de gemeente. Het precieze aanbod verschilt per gemeente. Op kiesvoorjezorg.nl vind je een overzicht van de mogelijkheden in de gemeente. Naast dagbesteding is er ook dagbehandeling voor mensen met dementie. Hierbij is een multidisciplinair team van bijvoorbeeld gespecialiseerde verzorgenden betrokken. Het aanbod van dagbehandeling verschilt ook per gemeente. Op kiesvoorjezorg.nl staat een totaal overzicht.
Vrijwilligerswerk
Mensen met dementie kunnen zelf ook nog veel bijdragen. In meerdere regio’s zijn er initiatieven waarbij mensen met dementie als vrijwilliger kunnen werken. Uit onderzoek van de afdeling Psychiatrie van Amsterdam UMC, locatie VUmc blijkt dat vrijwilligerswerk bij mensen met dementie kan leiden tot minder emotionele problemen zoals angst, apathie, depressie en agitatie.
Een bekend voorbeeld is de filosofie van DemenTalent. Onderstaande video is een rapportage van Omroep Gelderland over DemenTalent.
https://youtu.be/xgAGIHaWO8g
Behoeftes in kaart te brengen
Het kan lastig zijn om te achterhalen wat iemand met dementie echt wil. Rechtstreeks vragen waar iemand behoefte aan heeft, levert vaak algemene antwoorden op als ‘kunnen blijven doen wat ik nu doe’ of ‘zo lang mogelijk samen blijven’. Wat betekent dat precies? Om daarachter te komen zijn andere vragen nodig. Bijvoorbeeld:
- Waar geniet je van?
- Heb je behoefte aan contacten of ben je liever op jezelf?
- Ga je graag naar buiten of ben je liever thuis?
De behoefte, en daarmee ook de oplossing, verschilt per persoon. Vilans en Kenniscentrum Zorginnovatie Hogeschool Rotterdam hebben een boekje ontwikkeld vol met tips en verhalen voor en van mensen met dementie, hun mantelzorgers en hun zorgverleners. Deze zijn bedoeld om na te denken over de eigen situatie en je op ideeën te brengen om het leven van mensen met dementie zo waardevol mogelijk te houden.
Het bepalen van de dagbesteding is bij uitstek iets om samen over te beslissen. Het betrekken van mensen met dementie kan lastig zijn, maar is wel erg belangrijk. Wanneer mensen met dementie betrokken worden bij de besluitvorming draagt dit bij aan zowel hun eigen welzijn als dat van hun mantelzorgers. In het onderzoek ‘Dagbesteding bij dementie’ staat omschreven hoe je een persoon met dementie er bij kan betrekken.
Betekenisvol leven
Meer weten over het in kaart brengen van de wensen en behoeftes van een persoon van dementie?
Lees verder
Jonge mensen met dementie
Jonge mensen met dementie zitten in een andere fase van hun leven en hebben daardoor andere wensen en behoeftes. Het SPANkracht-pakket is een praktisch hulpmiddel voor jonge thuiswonende mensen met dementie, om samen met hun naaste en/of een zorgprofessional tot een zinvolle dagbesteding te komen. De afkorting SPANkracht staat voor een Sociale, Plezierige, Actieve en Nuttige daginvulling op basis van eigen kracht. Meer informatie over het SPANkracht is te vinden op de website van UKON.
Goede voorbeelden