Leer op deze pagina meer over aandachtspunten voor een prettige leefomgeving. Bekijk bijvoorbeeld tips, hulpmiddelen en praktijkvoorbeelden. Onderaan de pagina staat meer achtergrondinformatie en bronnen.
Stappenplan leefomgeving “BIJ ONS”: samen werken aan een thuis (UKON)
Het stappenplan “BIJ ONS” is een nieuwe methode waarmee bewoners, naasten, zorgteams en behandelaren samen een woonvisie maken voor een woongroep. De behoeften en de leefwereld van bewoners staan hierbij centraal. Deze woonvisie helpt bij het nemen van beslissingen voor aanpassingen in de leefomgeving. Denk aan inrichting, licht, kleur- en contrast en gebruik van materialen. Ook is aandacht voor hoe je samen gebruik maakt van de ruimte en welke ‘leefregels’ daarbij passen.
Zorgteams kunnen met dit stappenplan zelfstandig aan de slag met de leefomgeving: je brengt de leefomgeving en de behoefte van de bewoners in kaart, volgt een e-learning voor meer kennis en organiseert een workshop om een woonvisie te ontwikkelen. Je kan er ook voor kiezen om de workshop door ontwerpers te laten uitvoeren.
Het stappenplan is ontwikkeld door het UKON-netwerk, Archipel, Zorggroep Almere, het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, diverse ontwerpers en Vilans. Wil jij ook aan de slag? Bekijk het stappenplan.
E-learning en video over dementie en de leefomgeving
Wil je meer weten over hoe de leefomgeving invloed heeft op gedrag van mensen met dementie? In de e-learning van het Centrum voor Consultatie en Expertise leer je meer over hoe geluid, licht, visuele prikkels ervoor kunnen zorgen dat een cliënt zich niet fijn voelt. En ook hoe je een omgeving kunt creëren waarin de cliënt zich veilig en prettig voelt.
Ook heeft het CCE een korte video gemaakt waarin CCE-consulente Roos Zwart meer vertelt over hoe de omgeving invloed heeft op het gedrag van mensen met dementie. Als je weet wat die invloed is, kun je daar als verzorgende rekening mee houden. Daardoor verklein je het risico op het ontstaan van onbegrepen gedrag.
• Ga naar de e-learning dementie en de fysieke omgeving
• Ga naar de video over dementie en prikkels in de leefomgeving
Toolkit dementievriendelijk ontwerpen
In de 'Toolkit dementievriendelijk ontwerpen' van het Kenniscentrum Wonen en Zorg (KCWZ) lees je hoe de indeling en aankleding van een (groeps)woning het welbevinden en functioneren van mensen met dementie bevordert. Je vindt hier een duidelijk overzicht van tips over het gebruik van kleur, contrast, licht, geluid, geur en de indeling van een ruimte. Deze handige tips helpen om een herkenbare, veilige en prettige omgeving te creëren. De praktische toolkit is gebaseerd op diverse inzichten uit praktijk en wetenschap.
Download de Toolkit dementievriendelijk ontwerpen (pdf)
Gelijkgestemd wonen in leefmilieus bij Archipel
De leefomgeving van bewoners in het verpleeghuis staat ook centraal in de methode ‘Sociotherapeutische Leefmilieus'. Dit houdt in dat bewoners van Archipel Zorggroep in gelijkgestemde groepen samenleven, afgestemd op hun persoonlijke voorkeuren. In een leefmilieu zijn de zorg, behandeling, begeleiding, activiteiten en de fysieke omgeving op elkaar afgestemd. Zoals kleurgebruik, sfeer, de interactie tussen bewoners, de benadering van de zorgmedewerkers en gezamenlijke of juist individuele activiteiten. Hanneke Noordam, senior onderzoeker bij VIlans, deed onderzoek naar deze ‘sociotherapeutische leefmilieus’. ‘We zien dat het voor de cliënten en medewerkers veel prettiger is.’
Lees meer over gelijkgestemd wonen en bekijk de video
Sociotherapeutische leefmilieus bij Archipel.
De rol van technologie
Technologie kan helpen om het leven voor mensen met dementie (en voor hun omgeving) aangenamer te maken en mensen maximale vrijheid te geven. Denk bijvoorbeeld aan apps, beeldbellen, alarmeringssystemen, leefcirkels of medicijndispensers met controle op afstand. Er is veel mogelijk, maar er staat ook nog veel in de kinderschoenen.
Lees meer over technologie en dementie of over toezichthoudende domotica in verpleeghuizen
Meer lezen over de leefomgeving?