Zorg en begeleiding bij dementie
Laatst bijgewerkt op: 16-04-2024
Dementie heeft een grote invloed op het leven van mensen met dementie en hun nabije omgeving. Na de diagnose kunnen de meeste mensen - soms met de nodige aanpassingen - nog goed thuis wonen. Naarmate het ziekteproces vordert, worden ze steeds afhankelijker van hun omgeving. Ook voor de mantelzorger is het proces ingrijpend. Een groot deel van de zorg en ondersteuning komt bij hen terecht. De zorg voor de persoon met dementie wordt vaak steeds intensiever.
Na de diagnose
Na de diagnose ontstaan er veel vragen zowel bij de persoon met dementie als bij hun naasten. Bijvoorbeeld: hoe ga je het aan mensen vertellen, hoe kan ik mijn leven nog zo goed mogelijk invullen en wat gaat er allemaal op mij afkomen? Van alle mensen met dementie woont 70 procent nog gewoon thuis. De meeste mensen met dementie willen dit zelf ook zo lang mogelijk. Er zijn veel manieren om een persoon met dementie in de thuissituatie te ondersteunen. In de beginfase zal iemand nog veel zelfstandig kunnen uitvoeren, maar naarmate de dementie vordert krijgt hij of zij meer moeite met het zelfstandig uitvoeren van bepaalde activiteiten. Dan zijn ondersteuning of hulpmiddelen nodig.
Zorg en begeleiding
Er zijn verschillende vormen van zorg en begeleiding in de thuissituatie. Zo is er de dagelijkse zorg en ondersteuning gericht op de ADL-taken zoals eten/drinken en mondzorg. Maar net zo belangrijk is hulp bij het bekijken hoe iemand opnieuw structuur aan zijn dag kan geven en welke manier van daginvulling passend is. Ook activiteiten als bewegen en muziek zijn vormen van ondersteuning die steeds vaker bij mensen met dementie worden ingezet. Zowel in de thuissituatie als in het verpleeghuis.
De afgelopen jaren heeft een exponentiele groei plaats gevonden in technologische ontwikkelingen die kunnen helpen om het leven voor mensen met dementie aangenamer te maken en er soms zelf voor kunnen zorgen dat mensen langer thuis kunnen blijven wonen. Denk hierbij aan alarmeringssystemen, medicijndispensers met controle op afstand en diverse apps om met het sociaal netwerk de zorg en ondersteuning zo goed mogelijk te organiseren.
Belevingsgerichte zorg
Bij de zorg en ondersteuning van mensen met dementie is het van belang om aan te sluiten bij de fase waarin iemand zich bevindt. Bij belevingsgerichte zorg wordt er uitgegaan van de ik-beleving: hoe ervaart iemand zichzelf en de wereld om hem heen. Op de pagina 'Verloop van dementie' vind je meer informatie over de vier fasen die binnen deze methodiek beschreven worden (C. van der Kooij, 2002). Bij iedere fase staat ook een casus ter illustratie van belevingsgerichte zorg. De casus kan gebruikt worden in het onderwijs, of ter bespreking in een teamoverleg om beter te leren omgaan met dementie.
Wie is wie bij dementie?
De zorg en ondersteuning voor kwetsbare ouderen is in Nederland fijnmazig georganiseerd. Grote aantal beroepskrachten en vrijwilligers zijn actief in de ouderenzorg. Het voordeel daarvan is dat er veel zorg en ondersteuning beschikbaar is. De keerzijde is dat het een opgave is om deze zorg en ondersteuning integraal op elkaar af te stemmen en het overzicht te bewaren. Vaak hoor je de vraag: ‘wie is wie en wie doet wat?’ Als antwoord op die vraag ontwikkelde Dementiezorg voor Elkaar de infographic ‘Wie is wie bij dementie’.
Bron
- Fasen belevingsgerichte zorg: Cora van der Kooij, 'Gewoon lief zijn? Het maieutisch zorgconcept en het verzorgen van mensen met dementie' (Boom 2002).