De ziekte van Alzheimer verstoort het normale en gezonde slaappatroon en Lewy body dementie veroorzaakt slaperigheid overdag en een verstoorde REM-slaap. Ook bij andere vormen van dementie verandert het slaapritme, naarmate de ziekte vordert. Dit kan zich uiten in bijvoorbeeld langer wakker liggen, rusteloos slapen of intensief dromen, vaker wakker worden en dwalen in de nacht.
Belang van goed slapen voor mensen met dementie
Een slechte nachtrust heeft een negatieve invloed op mensen met dementie. Ze functioneren minder goed en het kan zorgen voor eiwitopstapelingen en daardoor verdere achteruitgang. Mensen met dementie worden overdag vaak minder actief. Hierdoor zijn ze ’s avonds in bed minder moe. Sommige mensen vallen overdag zelfs in slaap. Ook dat zorgt voor een verminderde nachtrust.
Je kunt deze vicieuze cirkel voorkomen door mensen met dementie overdag meer te stimuleren om actief te blijven. Licht speelt ook een belangrijke rol. Zorg ervoor dat er overdag veel licht is en dat de slaapkamer juist donker is.
Waarom slaapt iemand niet goed?
Slecht slapen of slapeloosheid kan meerdere oorzaken hebben. Probeer te ontdekken wat bij iemand de reden is. Somberheid, pijn of niet moe zijn, komt regelmatig voor. Zodra je de oorzaak achterhaalt hebt, kun je probeer het op te lossen. Wees voorzichtig met het geven van slaapmiddelen. Mensen met dementie kunnen daar nog verwarder van worden. Overleg het gebruik van slaapmedicatie altijd met een arts
E-learning slaapproblemen bij dementie
Slaaproblemen kunnen een oorzaak zijn van onbegrepen gedrag. Met deze e-learning leer meer over hoe dementie en slaapproblemen het probleemgedrag kunnen beïnvloeden en wat je kunt doen met slaapproblemen. De e-learning duurt ongeveer 20 minuten en is verdeeld in drie delen. Allereerst krijg je de casus voorgeschoteld van de 80-jarige Anna. Een vrouw met dementie die onrustig en angstig gedrag vertoont. Vervolgens krijg je informatie over wat slaapproblemen zijn. Tenslotte leer je welke interventies in deze casus zijn toegepast. De e-learning is ontwikkeld door het Centrum voor Consultatie en Expertise.
Goede voorbeelden om nachtelijke onrust te verminderen
- Uit Brits onderzoek bleek dat wanneer medewerkers nachtdienst draaien in hun nachtkleding de mensen met dementie rustiger werden. Zorgorganisatie Viattence heeft dit in Nederland geprobeerd (bericht in het Algemeen Dagblad).
- Voor het slapen gaan zo’n drie kwartier naar muziek luisteren via een muziekkussen heeft een positief effect op de nachtrust van oudere mensen met dementie. Het muziekkussen speelt vooral in op de emotionele factoren. Ouderen kunnen tot in een laat stadium van hun ziekte muziek herkennen. Het geeft ze houvast, herkenning en daarmee een veilig gevoel. Lees meer op de website van Databank erkende interventies. Of meer over muziek bij dementie.
Hulpmiddelen bij slapen voor mensen met dementie
Goede hulpmiddelen verhogen de kwaliteit van leven van iemand met dementie en ontlasten zorgverleners en mantelzorgers. Ontdek welke
hulpmiddelen voor slapen bij de verschillende stadia van dementie mogelijk zijn.