Naar hoofdinhoud Naar footer

Veelgestelde vragen over infectiepreventie

De gezondheid van bewoners in verpleeghuizen is kwetsbaar. Daarom is het belangrijk dat infecties worden voorkomen. Of dat infecties zoveel mogelijk onder controle zijn. Schoon en veilig werken zijn hierbij onmisbaar. Bekijk veelgestelde vragen aan onze expert infectiepreventie Charlotte Michels.

1. Hoe koppel je een catheterzak door?

'Als de dagzak doorgekoppeld wordt aan de nachtzak, krijg je best een lange weg die de urine aflegt. Om geen kronkels in de slang te krijgen, worden de nachtzakken vaak op de grond gelegd. Soms op een handdoek of matje en soms in een teil. Een catheterzak mag de grond niet raken, maar mag deze wel op een matje/handdoek of in teil gelegd worden? Er zijn overigens wel mogelijkheden om de nachtzak aan het bed te hangen, maar volgens collega's loopt de urine dan niet vlot genoeg af.'

Antwoord: De urinezak moet altijd onder het niveau van de blaas hangen of liggen om een goede afloop van de urine te hebben. De beenzak blijft eigenlijk altijd aan het (boven)been zitten en de nachtzak hangt aan een houdertje aan het bed. De beenzak heeft in de regel niet zo'n lange slag dat je deze van het been afhaalt en dan aan het rekje aan het bed hangt. En ik neem aan dat je dat bedoelt, anders kan de nachtzak niet op de grond komen te liggen. Een catheterzak mag overigens onder het bed in een emmertje/teil gelegd worden i.p.v. opgehangen worden, als dit materiaal maar wel schoon gehouden wordt!

2. Hoe scheid je schone van vuile was in één ruimte?

'Volgens de richtlijnen moet wasgoed (vies en schoon) van elkaar gescheiden worden. Wij hebben echter maar één wasruimte, waar onze droogrekken staan en wasmanden met vuile was (of emmertjes met was na een ongelukje). Wij verzorgen zelf de was, kleinschalig wonen. Kan dit vervolgens aan een afscheidingswand? Of is afsluiten met een deksel van de aanwezige vieze was afdoende?'

Antwoord: Het gaat er om dat de handelingen in de juiste volgorde uitgevoerd worden en dat de schone was niet "besmet" kan raken door de vieze was. Hiervoor kun je een route maken in de ruimte en deze route aangeven/markeren. Dus waar leg je de vieze was neer, bijvoorbeeld links naast de deur bij binnenkomst. Daar hang je op de muur een portretje met "hier vieze was plaatsen" en daar kun je bijvoorbeeld een wasmand met deksel neerzetten. Dan verderop langs de wand komt de wasmachine of nog wat ruimte om de was als dat nog nodig is, te sorteren. Ook hier portretje op de muur met "hier was sorteren, handschoenen aan" en een handalcoholflacon voor desinfectie na uitdoen handschoenen. Dan komt de wasmachine in beeld. Bij uithalen van de schone was mag deze niet meer in aanraking komen met de vuile was, dus de wasrekken moeten aan de andere kant van de wasmachine geplaatst zijn, of een eindje verderop voorbij de wasdroger. Zo kun je verder de ruimte inrichten.

3. Verwissel je dagelijks een nachtzak?

'Wanneer een cliënt een flipflow heeft en een nachtzak dagelijks aan- en afgekoppeld krijgt, pak je dan elke dag een nieuwe nachtzak? Vanwege verbinding die ''open'' is geweest? In de praktijk vergoedt de zorgverzekeraar 1x per 5 dagen een nachtzak. Hoe wordt hiermee omgegaan?'

Antwoord: ook hier geldt dat je een eenmaal afgekoppelde zak niet meer opnieuw aan mag koppelen. Ik snap dat dit lastig wordt als je maar een zak per 5 dagen mag gebruiken. Advies is om hierover met de verzekeraar contact op te nemen en aan te geven dat je zo de landelijke richtlijnen niet kan naleven. Ik hoor graag of je zo verder komt! succes, groet Charlotte In de Thuiszorg is dit wisselend. Er zijn diverse merken nachtzak en dagzakken. Je hebt zakken die dagelijks weggegooid mogen worden (daar is de prijs naar) en zakken die vaker gebruikt dienen te worden.

4. Mag linnengoed en incomateriaal bij elkaar?

'Wij hebben voor elke kleinschalig wonen-huiskamer een afgesloten kast waarin linnengoed ligt, handdoeken, washandjes, enz. Maar hier liggen ook verpakkingen incontinentiemateriaal. Mijn vraag is of dit volgens HACCP-richtlijnen bij elkaar in één kast mag.

Antwoord: Ik zou geen reden kunnen bedenken waarom dit niet zou mogen. De verpakking van incomateriaal is zogenaamd "fabrieksschool" en linnengoed is ook schoon. Als het netjes en overzichtelijk is opgeslagen lijkt mij dit prima.

5. Is het werken met een hennatatoeage hygiënisch, zijn daar richtlijnen voor?

Antwoord: Ik zie geen probleem op infectiepreventiegebied om te kunnen werken met een hennatatoeage.

6. Zijn er richtlijnen voor het dragen van pruikhaar?

'In een instelling voor PG en NAH wordt door een medewerker een pruik gedragen. Het haar wordt losjes gedragen. Dit terwijl normaal lang haar vastgebonden op opgebonden dient te worden gedragen. Zijn er richtlijnen waar in geval van een pruik aan moet worden voldaan? Het haar zit op zich stevig vast in de pruik, en laat niet zomaar los, wat je bij gewoon lang haar wel kunt verwachten.'

Antwoord: Ik denk dat hiervoor toch de zelfde regels gelden en moeten worden aangehouden. Je bindt het haar op om te voorkomen dat het in je ogen hangt of in je gezicht komt en je het met je (gehandschoende) handen onbewust uit je gezicht veegt. Misschien kun je iets met speldjes als een elastiek niet goed voor het haar is?

7. Kan je de overschoenen meer dan 1x gebruiken?

'Wij gebruiken de overschoenen tijdens het douchen bij de cliënt thuis. Deze hergebruiken wij, we pakken niet bij elke douchebeurt nieuwe. Tevens hangen wij ze te drogen in de badkamer van de cliënten waardoor wij niet weten wat er in de tussentijd als wij er niet zijn mee gebeurt. Hoe moet je dit doen?'

Antwoord: Deze slofjes worden bij het douchen alleen gebruikt om geen natte schoenen te krijgen. Na het uitdoen en ophangen moet altijd handhygiene toegepast worden. Ik denk dat je deze slofjes, wanneer je ze schoon en droog weghangt best een paar keer gebruiken kan.

8. Hoe stel je HACCP-beleid op?

'Ik werk op een woonzorgboerderij waar 13 cliënten wonen met een dementieel beeld. Iedereen heeft zijn/haar eigen kamer en er is een gezamenlijke woonkamer en keuken. Om een goed HACCP-beleid op te zetten conform de richtlijnen is van belang onder welke categorie onze woonzorgboerderij valt. De hygiënecode geeft aan dat een woonvorm bestaat uit een 'kleine' groep bewoners (13 is wat mij betreft niet 'klein'). Maar het is duidelijk herkenbaar als 'huis' en de bewoners worden betrokken bij het dagelijkse leven. Ook wordt er een 'gewoon' huishouden gevoerd, zoals genoemd in de hygiënecode woonvormen. Vallen wij dan inderdaad onder de woonvormen kleinschalig wonen met de HACCP-regels die voor die categorie is opgesteld? Of vallen wij - gezien de grootte van de groep - onder een andere categorie?'

Antwoord: Ik verwijs je graag naar het overzicht wettelijk verplichte registraties. Daar vind je een toelichting op de verschillende hygiënecodes. De keuze voor de code is vooral afhankelijk van de handelingen die uitgevoerd worden in de keuken. Is dit zoals het in een huishouden gedaan wordt dat geldt de kleine code. Komen er ingewikkelde processen bij kijken die te voortkomen uit het feit dat het eten uit een gaarkeuken komt dan geldt de grote code. Je kan ook de test doen op hygienecode.voedingscentrum.nl.

Meer weten:

Ook deskundige infectiepreventie Simone Krooshof beantwoordt veelgestelde vragen. In het verpleeghuis heb je met kwetsbare mensen te maken. Vandaar dat er strenge regels over hygiënisch werken zijn. Maar ook de schoonmaakregels op de werkvloer zijn wel wat strenger dan in je eigen huis. Haar vragen gaan specifiek over hygiënisch schoonmaken. Bekijk de vragen.