Wanen en hallucinaties bij dementie
Gepubliceerd op: 01-09-2020
Laatst bijgewerkt op: 30-07-2025
Wanen en hallucinaties komen regelmatig voor bij mensen met dementie. Dit kan zorgen voor angsten en zelfs leiden tot agressie. Hoe ga je hier mee om? Lees op deze pagina wat je als zorgverlener kan doen.
Wat zijn wanen en hallucinaties?
Een waan is een idee dat niet klopt met de werkelijkheid. Dit is een denkstoornis. Iemand met dementie denkt bijvoorbeeld dat zijn partner vreemd gaat of dat er gestolen wordt. De meeste wanen hangen samen met achterdocht. Bij een hallucinatie ziet, hoort, ruikt of proeft iemand iets wat er niet is. Dit kan eng zijn. Wanen en hallucinaties kunnen zorgen voor agressie en agitatie.
Welke vragen kun je stellen?
- Zouden de wanen of hallucinaties ook veroorzaakt kunnen worden door een delier?
- Is bekend welk type dementie de cliënt heeft? Mensen met Lewy Body Dementie (LBD) hebben bijvoorbeeld vaak last van visuele hallucinaties.
- Voor wie zijn de wanen en hallucinaties een probleem?
- Wanneer treden de wanen of hallucinaties vooral op?
- Is er mogelijk sprake van visusstoornissen en/of gehoorstoornissen?
Wat kun je als zorgverlener doen?
- Schakel zorgtrajectbegeleider of casemanager dementie in bij ingewikkelde problematiek.
- Vermoed je wanen en hallucinaties? Neem dan contact op met de (huis)arts.
- Wees niet bang om bij de persoon met dementie nadere details over de waan te bevragen.
Meten van wanen en hallucinaties
Er zijn verschillende redenen waardoor wanen en hallucinaties ontstaan bij mensen met dementie. Dit kunnen neuropsychiatrische symptomen zijn of de gevolgen van een delier. Beide oorzaken kunnen worden gemeten met verschillende meetinstrumenten zoals de NPI en Delirium Observatie Screening (DOS) schaal.
