Signalen van dementie
Het is van belang dat mensen met signalen van dementie op tijd gepaste begeleiding krijgen. Let onder andere op de volgende mogelijke aanwijzingen voor dementie:
- Achterdochtig zijn (vroeger niet)
- Bedorven voedsel in koelkast
- Niet goed meer kunnen bedienen van apparaten, zoals koffiezetapparaat, wasmachine en tv
- Er onverzorgd uitzien (vroeger niet)
- Telkens vergeten welke dag het is
- Telkens herhalen van dezelfde vragen of verhalen
- Verdwalen op bekend terrein
- Vergeten van afspraken (vroeger niet)
- Voortdurend zoeken naar spullen (vroeger niet)
Herken je één of meerdere van deze signalen? Bespreek deze dan met de persoon en geef het advies om dit te bespreken met de huisarts. Bekijk ook eens onderstaand filmpje: 10 signalen van dementie.
https://youtu.be/kWzJJvp_7yQ
In andere culturen is het taboe op soms dementie groot. Dementie wordt in veel culturen gezien als iets om je voor te schamen, of zelfs als een straf van God. Daarom zullen migranten er niet snel open over praten, wat het signaleren bemoeilijkt.
Vergeetachtigheid of dementie?
Als je vergeetachtig bent, is er niet direct spraken van dementie. Vergeetachtigheid is een onschuldig verschijnsel, waarbij iemand zich tijdelijk iets niet kan herinneren. Dit zijn ‘normale’ geheugenklachten: je kunt bijvoorbeeld niet op iemand naam komen. Deze vergeetachtigheid heeft geen negatieve invloed op je dagelijks leven.
Bij dementie is dit een ander verhaal. De ‘vergeten’ informatie is niet meer toegankelijk of verdwijnt langzaamaan uit het geheugen. De symptomen zijn vele malen ernstiger en hebben uiteindelijk wel degelijk invloed op je leven. Het lukt bijvoorbeeld niet meer om het huishouden te doen.
Wat kun je doen als zorgverlener?
Als zorgverlener kom regelmatig in contact met cliënten die dementie zouden kunnen hebben, daarom kan je als zorgverlener de huisarts helpen bij het opsporen van patiënten met dementie. Wanneer je signalen hebt herkend (zie hiervoor, bij hoe kan ik dementie herkennen) kun je de volgende stappen nemen:
- Neem contact op met een collega en vraag of zij jouw signalen herkent
- Neem contact op de met de verantwoordelijk zorgverlener als deze betrokken is. Zo niet neem dan contact op met de huisarts van de cliënt.
- Licht toe wat je hebt gezien en gehoord. Bereidt dit goed voor.
- Spreek met de verantwoordelijk zorgverlener, of huisarts, af wie welke actie onderneemt:
- Heeft de verantwoordelijke hulpverlener, of huisarts genoeg informatie of heeft zij/hij meer informatie nodig?
- Wie gaat die informatie verzamelen?
- Wie gaat verder in gesprek met de cliënt en mantelzorger(s)?
- Wie neemt contact op met de huisarts (in dien van toepassing)?
Wat kun je nog meer doen?
- Vraag een dubbel consult aan bij de huisarts. Voor dit gesprek is een enkel consult te kort en blijf je zitten met onbeantwoorde vragen. Als het kan, vraag dan of de huisarts een huisbezoek wil doen.
- Vermijd de discussie. Gaat de patiënt / cliënt bij de huisarts de signalen ontkennen of praat deze eromheen? Vermijd dan de strijd en discussie, want deze win je niet.
- Deel eventuele zorgen met de huisarts
Signaallijst
Met de uitgebreide signaallijst kunnen de signalen, die eventueel wijzen op dementie, niet alleen herkend worden, maar het biedt ook een handvat voor het handelen. Download hiervoor de module Vroegsignalering dementie (pdf) en de Signaalkaart (pdf). Bekijk ook:
Filmpjes: herken dementie
Alzheimer Nederland heeft tien korte filmpjes gemaakt waarin de signalen van dementie worden uitgebeeld. Samen vormen de filmpjes een test om erachter te komen of iemand in je omgeving dementie heeft. De filmpjes zijn in het Nederlands, Berbers, Marokkaans-Arabisch en Turks en zijn bedoeld voor zonen, dochters of andere familieleden van mensen met beginnende dementie. Ga naar de test SignaLeren op de website van Alzheimer Nederland.
Vroegsignalering dementie in de wijk
Hoe kun je als zorgverlener in de wijk dementie in een vroeg stadium signaleren? Welke vragen kun je stellen?
Lees wat je als zorgverlener in de wijk kunt doen
Meer informatie