Naar hoofdinhoud Naar footer

Samenwerken in de wijkWijkverpleegkundigen indiceren zorg in de wijk

Laatst bijgewerkt op: 03-04-2024

Wijkverpleegkundigen, verzorgenden en helpenden maken het mogelijk dat mensen zo lang mogelijk verantwoord thuis kunnen blijven wonen. Wijkverpleging wordt in het Kwaliteitskader Wijkverpleging omschreven als een team dat zich met partners in de buurt inzet voor de gezondheid en zelfredzaamheid van de bewoners.

Het Kwaliteitskader Wijkverpleging vermeldt dat de term 'wijkverpleging' niet identiek is met het werk van de wijkverpleegkundige. Deze hbo-opgeleide generalist voert bij de wijkverpleging de regie en wordt dan ook algemeen beschouwd als poortwachter in de zorg. Dit is bevestigd in de aanspraak ‘wijkverpleging’, die sinds 1 januari 2015 onderdeel uitmaakt van de Zorgverzekeringswet (artikel 2.10). Mede hierdoor heeft de wijkverpleegkundige een unieke positie ingenomen in de gezondheidszorg.

Wijkverpleging indiceert

Vanaf 1 januari 2015 is de wijkverpleegkundige verantwoordelijk voor het stellen van de indicatie en de zorgtoewijzing. Dat betekent dat mensen rechtstreeks of bijvoorbeeld via hun huisarts, Wmo-loket of gezondheidscentrum contact op kunnen nemen met een wijkverpleegkundige. Hij of zij beoordeelt dan samen met de cliënt wat er nodig is aan verpleegkundige zorg om langer thuis te kunnen wonen. Samen wordt de zorgvraag verhelderd, de wijkverpleegkundige stelt een verpleegkundige diagnose en geeft de indicatie voor zorg.

Dit is vastgelegd in de Zorgverzekeringswet. De functies extramurale verpleging en persoonlijke verzorging uit de AWBZ zijn opgenomen in het basispakket van de Zorgverzekeringswet (Zvw). Beide functies vallen dan onder de nieuwe aanspraak 'wijkverpleging'.

Lees meer over het Kwaliteitskader Wijkverpleging op Zorg voor Beter.

Normenkader

Het normenkader is door de vereniging van verpleegkundigen en verzorgenden V&VN ontwikkeld op verzoek van het ministerie van VWS. Het normenkader, een eerste aanzet op weg naar een beroepsrichtlijn, beschrijft aan welke eisen verpleegkundigen moeten voldoen wanneer zij extramurale verpleging en verzorging indiceren en organiseren. De zes normen: 

  1. Indiceren en organiseren van zorg vindt plaats op basis van professionele autonomie.
  2. Indiceren en organiseren van zorg wordt gedaan door een bachelor of master opgeleide verpleegkundige (tijdelijk ook door mbo-verpleegkundigen - zie onder).
  3. Indiceren en organiseren van zorg is gericht op versterken van eigen regie en zelfredzaamheid van cliënten en het cliëntsysteem. 
  4. Besluitvorming rond indiceren en organiseren van zorg vindt plaats op basis van het verpleegkundig proces. De methode die verpleegkundigen daarbij hanteren is het klinisch redeneren.
  5. De verslaglegging voldoet aan de V&VN-richtlijn voor verslaglegging.
  6. De verpleegkundige overdracht voldoet aan de V&VN-standaard voor overdracht van zorg.

Toolbox indicatieproces wijkverpleging

De 'Toolbox indicatieproces wijkverpleging' van V&VN bestaat uit beslissingsondersteunende hulpmiddelen voor het in kaart brengen en evalueren van de zorgvraag - en behoefte van de cliënt als onderdeel van het verpleegkundig proces. De hulpmiddelen in de toolbox ondersteunen bij de onderbouwing van de indicatie, herindicatie of evaluatie van zorg. De toolbox is opgebouwd aan de hand van de 6 dimensies van Positieve Gezondheid. Per dimensie zijn thema’s benoemd met daaronder relevante hulpmiddelen. De 7e dimensie is een verzameling van handige websites, hulpmiddelen en naslagwerken. Naar de 'Toolbox indicatieproces wijkverpleging'.

Ongeplande ziekenhuisbezoeken

Ongeplande ziekenhuisbezoeken, zoals een ongepland bezoek aan de Spoedeisende Hulp of een ongeplande ziekenhuisopname, komen vaak voor onder kwetsbare ouderen. Het is belangrijk om - waar mogelijk - dit soort ziekenhuisbezoeken te voorkomen. Maar op welke factoren heb jij als zorgprofessional invloed? Aan welke knoppen kan jij draaien? Met casussen, citaten en inspirerende voorbeelden helpen we je op weg.