In sommige opleidingen is aandacht voor het werken aan zelfredzaamheid van cliënten, in andere opleidingen minder. En als je erover geleerd hebt, heb je het in de praktijk soms ook afgeleerd: vanuit je organisatie worden veel zorgverleners gestimuleerd om de indicatie 'op te maken' en de daarbij afgesproken zorg te verlenen. Dit past niet bij het stimuleren van de zelfredzaamheid van een cliënt. Dat begint nu te veranderen. Het is niet alleen een kwestie van kennis, maar ook van houding en ervaring.
Kwaliteitskader verpleeghuiszorg
In het nieuwe Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg, gepubliceerd in 2017, is één van de uitgangspunten: ‘de cliënt als mens’. Iemand met een zorgbehoefte is vooral iemand met een eigen geschiedenis, een eigen toekomst, eigen doelen, eigen context en eigen naaste(n). Dit raakt het thema zelfredzaamheid. Immers: elk mens is uniek in hoe hij zelfredzaam wil en kan zijn. Lees meer over het Kwaliteitskader verpleeghuiszorg
Andere houding en vaardigheden
Zorgverleners versterken bij zelfredzaamheid de eigen regie van de patiënt. Zij stimuleren de patiënt bijvoorbeeld tot het maken van eigen keuzes voor zover dat tot zijn mogelijkheden behoort. Deze benadering is gebaseerd op de aanname dat ieder mens mogelijkheden of sterke kanten heeft om op eigen wijze - eventueel samen met anderen – vorm te geven aan het leven, ook als de omstandigheden niet zo gunstig zijn. Deze benadering wordt ook wel 'empowerment' genoemd. Empowerment heeft niet alleen met assertief zijn te maken. Het vraagt ook om een andere houding en vaardigheden van zorgverleners. Niet denken vóór de cliënt maar sámen met de cliënt aan de slag. Deze manier van werken vraagt een ondersteunende en coachende rol van de zorgverleners. Deze benadering komt ook terug in de nieuwe beroepsprofielen.
Werken in het team
Ook zul je als team op een lijn moeten zitten en met zijn allen aan de zelfredzaamheid van cliënten werken. Leren doe je niet alleen met een cursus, maar vooral ook in en met de praktijk. Belangrijk is ook dat je organisatie er klaar voor is. Jij kunt leren hoe je aan zelfredzaamheid kunt werken, maar als je manager op ‘het opmaken van de indicatie’ blijft hameren, schiet het niet echt op. Lees meer bij Werken in het team
Houd rekening met het perspectief van de cliënt
Mensen voelen zich de ene dag beter dan de andere dag. Het is belangrijk om telkens af te stemmen met je cliënt hoe hij of zij zou willen dat de zorg verleend wordt en wat hij denkt zelf te kunnen. In deze fotostrip vind je twee situaties: in welke situatie herken jij jezelf?