Tijdens het keukentafelgesprek stelt de gespreksvoerder vast dat mevrouw Yilmaz, een vrouw van 88 jaar, hulp nodig heeft bij het huishouden. Zij heeft een man die een deel van die hulp zou kunnen geven. Maar op grond van hun traditioneel-islamitische opvattingen over de verhouding tussen man en vrouw vinden ze dat een man geen huishoudelijke taken hoort te verrichten. De gespreksvoerder twijfelt of zij hierin mee moet gaan; het gaat in tegen het doel van meer mantelzorg.
Los daarvan is naar het oordeel van de gespreksvoerder beperkte professionele hulp nodig in de huishouding voor de zwaardere taken, omdat de echtgenoot van mevrouw Yilmaz ook op leeftijd is. Mevrouw Yilmaz geeft aan dat zij graag hiervoor een persoonsgebonden budget wil. Maar de gespreksvoerder schat in dat de mevrouw de administratie die bij de Wmo-hulp komt kijken, niet kan bijhouden. Kortom, de gespreksvoerder worstelt met enkele moeilijke keuzes.
VERSCHILLENDE OPVATTINGEN
Een ongemakkelijk gesprek. Om verschillende redenen:
- De gesprekvoerder en mevrouw Yilmaz hebben verschillende opvattingen over zelfredzaamheid, en vooral de hulp door haar man in het huishouden. Aan de ene kant wil de gespreksvoerder bevorderen dat de mevrouw meer zelf doet en eerst hulp vraagt van naasten. Aan de andere kant wil de gespreksvoerder ook respect tonen voor de eigen opvattingen van de mevrouw. Dat zorgt voor een botsing tussen twee waarden.
- Hoewel beperkte professionele hulp nodig is, twijfelt de gespreksvoerder of de voorkeur van mevrouw Yilmaz voor een persoonsgebonden budget wel verstandig is. Hij denkt dat ze de administratie ervoor niet kan bijhouden en dat dat schadelijk zal zijn maar wil ook haar keuzevrijheid respecteren. Aan de andere kant is het voor het bevorderen van zelfredzaamheid goed dat mensen moeten kunnen leren van fouten. Hij twijfelt alleen of ze daar (nog) wel het vermogen toe hebben.
ONDERZOEKEN EN AFWEGEN
De gespreksvoerder moet met de cliënt in gesprek gaan over hoe hij of zij de eigen zelfredzaamheid wil vergroten, hoe het eigen netwerk hierbij ondersteuning kan bieden, wat haar of zijn voorkeur heeft, wat haar of zijn bezwaren zijn tegen (meer) hulp van naasten, enzovoort. Kunnen haar dochters mevrouw Yilmaz helpen in plaats van haar echtgenoot? En kan de gespreksvoerder mevrouw Yilmaz duidelijk maken dat het bijhouden van de administratie veel stress kan opleveren? Door zo in gesprek te gaan over de moeilijke keuzes kunnen die worden verhelderd, kunnen verschillende mogelijke handelingen (of keuzes) worden onderzocht en de argumenten ervoor en ertegen. Zo kan uiteindelijk een afgewogen beslissing worden genomen.
