Toon zoekbalkToon menu

Kennisplein voor verpleging, verzorging, zorg thuis en eerste lijn
Werkplezier

Wat is een zorgplan?

Wat leg je allemaal vast in je zorgplan? Is een handtekening onder het zorgplan nog wel nodig en hoe vaak moet je het zorgplan eigenlijk evalueren? Dit zijn veel voorkomende vragen rondom het zorgplan. Weten waarom je iets doet en weten wat je misschien niet meer hoeft te doen draagt bij aan het verminderen van de ervaren regeldruk. Reden genoeg om in te gaan op al deze vragen en te kijken naar mogelijke oplossingen om de regeldruk op dit thema te verminderen.
Wat is een zorgplan?
Wat staat er in het zorgplan?
Zorgplan en regeldruk
Veelgestelde vragen over het zorgplan
Meer informatie

Wat is een zorgplan?

Het zorgplan, ook wel zorgleefplan genoemd, is een elektronisch (of schriftelijk) document waarin de afspraken over de zorg voor de cliënt worden vastgelegd. Het zorgplan vormt de basis voor de te verlenen zorg. 

Terug naar boven

Wat staat er in het zorgplan?

In het zorgplan leg je de voorkeuren, vragen, behoeften of doelen van de cliënt vast. Hierbij heb je als zorgverlener niet alleen aandacht voor de persoonlijke verzorging maar kijk je naar alle aspecten die belangrijk zijn voor kwaliteit van leven van een cliënt.  Het zorgplan omvat daarom de volgende vier domeinen:
  1. Mentaal welbevinden
  2. Lichamelijk welbevinden
  3. Woon- en leefomstandigheden
  4. Daginvulling (Participatie)
In het thema Zorgleefplan op Zorg voor Beter lees je meer over het zorgplan.

Terug naar boven

Zorgplan en regeldruk 

Ondanks dat het zorgplan ondersteunend moet zijn aan de zorg voor de cliënt, ervaren verpleegkundigen en verzorgenden vaak administratieve lasten rondom het zorgplan, blijkt uit onderzoek van (Ont)Regel de Langdurige Zorg. Maar niet alle administraties zijn verplicht. Zo wordt er nog vaak gerapporteerd op zorg in overeenstemming met het zorgplan, terwijl dit niet nodig is. Het ondertekenen van het zorgplan bij wijzigingen komt in de praktijk ook nog vaak voor maar is niet meer verplicht. Ook de evaluatie van het zorgplan wordt vaak standaard elk half jaar gedaan, terwijl de frequentie van de evaluatie juist af zou moeten hangen van de inschatting van de professional en de behoefte van de cliënt.  

Terug naar boven

Veelgestelde vragen over het zorgplan

Moet je als zorgmedewerker volgens de wet rapporteren dat de zorg is verleend in overeenstemming met het zorgplan?

Nee, het noteren van de voortgang (bij doelen), afwijkingen en bijzonderheden is voldoende. Als een zorgaanbieder deze registratie verplicht stelt, dan is de zorgmedewerker op grond van het arbeidsrecht wél verplicht dit te doen.  Meer weten? Lees dan 'Als ik de zorg in overeenstemming met het zorgplan heb verleend, moet ik dit dan rapporteren?'
Digitaal zorgplan

Mag het zorgplan volgens de wet door iedereen op elk moment worden ingezien?

Nee, het zorgplan mag volgens de wet niet door iedereen op elk moment worden ingezien.
Het zorgplan valt onder de WGBO. Het is immers een noodzakelijk document voor goede zorgverlening en daardoor onderdeel van het dossier. De geheimhoudingsplicht uit de WGBO is dus ook van toepassing op het zorgplan. Alleen zorgmedewerkers die direct bij de behandeling en zorgverlening van de cliënt zijn betrokken en personen die van de cliënt hiervoor toestemming hebben gekregen, mogen het zorgplan inzien.

Moet ik werken met doelen in het zorgplan?

Ja, het werken met doelen of gewenste resultaten is een belangrijk onderdeel van het verpleegkundig proces. Je doet niet zomaar iets, maar werkt met een vooropgezet plan, je werkt gericht ergens naartoe in overleg met de cliënt en/of zijn familie. 

Wat zet je hierover in het zorgplan?

  • Je beschrijft de zorgdoelen
  • Je formuleert de zorgdoelen SMART
  • Je legt vast wanneer (datum) de zorgdoelen geëvalueerd dienen te worden (Let op! Dit kan per zorgdoel/resultaat verschillen)
Niet alleen het werken met doelen is onderdeel van het verpleegkundig proces. Ook het werken met verpleegkundige diagnosen en interventies hoort hierbij. In de Handreiking verpleegkundig proces bij indiceren en organiseren van verpleging en verzorging in eigen omgeving staan de zes stappen van het verpleegkundig proces beschreven en wat hiervan van jou als zorgmedewerker verwacht mag worden.

Verpleeghuissector: Ben ik verplicht om het zorgplan te laten ondertekenen door de cliënt(vertegenwoordiger)? 

Nee, dit is niet verplicht! Ook al is een handtekening onder het zorgplan niet meer nodig, toch blijkt in de praktijk dat het zorgplan nog vaak ondertekend wordt. Voorheen moest de verpleegkundige bij het eerste zorgplan én iedere kleine wijziging naar de cliënt of vertegenwoordiger om een handtekening te vragen. De verplichting om het zorgplan te laten ondertekenen bestaat inmiddels niet meer. Deze regeling geldt met terugwerkende kracht vanaf 1 oktober 2018.  

Oplossing uit de praktijk 

Zorgorganisatie Wilgaerden is direct aan de slag gegaan met het schrappen van de handtekening onder het zorgplan. Ze ondernamen hiervoor de volgende succesvolle stappen: 
  1. Bespreken van schrappen handtekening in overleg van kwaliteitsverpleegkundigen 
  2. Kwaliteitsverpleegkundigen verspreiden de nieuwe werkwijze via teamoverleggen naar alle teams op locatie
  3. Bericht op intranet over het stoppen met de handtekening en mogelijke alternatieven
  4. Evaluatie na enkele maanden
Lees ook het hele praktijkverhaal

Wijkverpleging: Ben ik verplicht om het zorgplan bij iedere wijziging te laten ondertekenen door de cliënt? 

Nee, dat is niet verplicht! Alleen onder het eerste zorgplan is de handtekening van de cliënt verplicht. Ook al is het niet meer nodig, toch blijkt in de praktijk dat het zorgplan bij wijzigingen nog vaak ondertekend wordt. Voorheen moest de wijkverpleegkundige bij iedere kleine wijziging van het zorgplan naar de cliënt voor een nieuwe handtekening. Deze regeling geldt met terugwerkende kracht vanaf 1 oktober 2018.  

Terug naar boven

Meer informatie

Deel jouw goede voorbeeld

Heb jij ook een goed voorbeeld of een oplossing om de regeldruk rondom het zorgplan te verminderen? Laat het ons weten in een reactie hieronder of mail jouw oplossing naar minderregeldruk@vilans.nl.

Terug naar boven

Reageer op deze pagina

Wil je reageren op Zorg voor Beter? Lees dan eerst de spelregels door.