Leefpatroonmonitoring
Laatst bijgewerkt op: 31-03-2025
Ongerust over een cliënt? Leefpatroonmonitoring geeft inzicht in het leefpatroon en volgt wat alleenwonende mensen met bijvoorbeeld dementie of een verstandelijke beperking doen. Leefpatroonmonitoring wordt ingezet wanneer er reden is tot toezicht op afstand. De persoon zelf is niet meer in staat om veranderingen in het leefpatroon of gezondheid te herkennen en/of hierover te communiceren.
Met zorgtechnologie voor leefpatroonmonitoring krijgen zorgmedewerkers en mantelzorgers inzicht in het leefpatroon van alleenwonende mensen. Sensoren die op verschillende plekken in de woning zijn bevestigd, volgen hun activiteiten. Eventuele veranderingen hierin zijn op die manier snel waar te nemen. Bij veranderingen krijgen de zorgmedewerkers een seintje. Voor de privacy van de cliënt worden er geen camera’s geplaatst.
Wat wordt er gemonitord?
- Hoewel het per systeem kan verschillen, worden in principe de volgende activiteiten gemonitord:
- Loopsnelheid binnen de woning: als deze minder wordt, kan dit een teken zijn van toenemende kwetsbaarheid.
- Vertrekken en thuiskomen.
- Eetpatroon op basis van activiteit in de keuken.
- Slaap (de duur en onderbrekingen).
- Toiletbezoek.
- Dwalen binnen de woning.
- Huisbezoeken en sociaal isolement.
Na aanbrenging van de sensoren analyseert een computerprogramma gedurende een aantal weken het leefpatroon van de cliënt. Na deze periode van ‘leren’ kan het systeem een opvallende afwijking in het dagelijks leefpatroon weergeven.
Een stoplichtsysteem laat de bevindingen als volgt zien:
- Groen: alles is in orde.
- Geel: een opvallende verandering in het dagelijkse leefpatroon.
- Rood: zodanige verandering dat er direct aandacht nodig is.
Dankzij kunstmatige intelligentie speelt het computerprogramma voortdurend in op de nieuwe situatie. Dit voorkomt dat er voortdurend ‘gele’ of ‘rode’ worden gegeven terwijl de zorg al is aangepast.
De sensoren zijn verbonden met een online dashboard en app waar de casemanager dementie, zorgmedewerker en mantelzorgers toegang toe kunnen hebben.
Leefpatroonmonitoring werd voorheen ook wel leefstijlmonitoring genoemd.
Ministerie van VWS
De technologie ondersteunt toezicht op afstand, door veranderingen in het leefpatroon in kaart te brengen. Daarbij ondersteunt het ook de gesprekken tussen informele en formele zorgverleners, doordat zij samen de veranderende patronen kunnen bestuderen en bespreken.
Leefpatroonmonitoring kan ingezet worden voor verschillende doelgroepen:
- Voornamelijk alleenwonende mensen met dementie (bijvoorbeeld VV-5) of met een ander neurodegeneratief ziektebeeld (bijvoorbeeld Parkinson of Huntington).
- Mensen met valgevaar.
- Mensen met noodzaak tot 24/7 zorg in de nabijheid.
- Mensen in verpleeghuizen en instellingen die zelfstandig in een kamer wonen.
- Ook zijn andere doelgroepen kansrijk, waaronder de gehandicaptenzorg.
Leefpatroonmonitoring is niet geschikt voor huishoudens met meer personen. De sensoren kunnen namelijk geen onderscheid maken tussen personen in een huis.
Een accent ligt op alleenwonende mensen met dementie die met een Volledig Pakket Thuis (VPT) of Modulair Pakket Thuis (MPT) zelfstandig blijven. Zorgorganisaties zetten het in toenemende mate in om het VPT of MPT op verantwoorde wijze mogelijk te maken.
De zorgvuldig in de woning geplaatste sensoren zijn gekoppeld aan een computerprogramma. Dit programma bestudeert een aantal weken het leefpatroon van de cliënt. Hierna is het programma in staat opvallende veranderingen in de dagelijkse activiteiten te herkennen. Via een online dashboard volgt de casemanager de activiteiten van de cliënt. Mantelzorgers kunnen meekijken via een app.
Een stoplichtsysteem geeft de veranderingen weer:
- Groen: alles is in orde
- Geel: een opvallende verandering in het dagelijkse leefpatroon
- Rood: een verandering die direct aandacht nodig heeft.
Aandachtspunten
- Leefpatroonmonitoring is niet geschikt als er meerdere mensen in het huis wonen. Er lopen dan verschillende leefpatronen door elkaar en dat maakt het onmogelijk om te monitoren. Hetzelfde geldt als er veel mensen op bezoek komen.
- Voor leefpatroonmonitoring is een wifi-aansluiting nodig. Als de cliënten geen wifi hebben, kunnen zij wel gebruik maken van een mifi-router. Dit bieden leveranciers ook vaak aan. Hier is een apart abonnement voor nodig.
Als leefpatroonmonitoring wordt toegepast bij mensen met dementie is de Wet zorg en dwang (Wzd) van toepassing. Er is namelijk sprake van het uitoefenen van toezicht op de cliënt. De signalen van de sensoren in de woning van de cliënt komen binnen in een computerprogramma die deze analyseert. Hierna stuurt het programma relevante gegevens over het leefpatroon van de cliënt naar een app voor de mantelzorg en een online dashboard voor de zorgmedewerkers. Lees meer over digitale zorg en de Wzd.
Leefpatroonmonitoring wordt gefinancierd door de zorgkantoren (Wet langdurende zorg) en door de zorgverzekeraars voor de wijkverpleging (Zorgverzekeringswet). De financieringen lopen via de zorgorganisaties. Lees meer over de opbrengsten en financiering van leefpatroonmonitoring in de Kennisbank Digitale Zorg van Vilans.
Deel deze pagina via:
