Voorlichting bij depressie

Wat vertel je de cliënt bij psycho-educatie?

Cliënten met depressie moeten goed op de hoogte te zijn van hun aandoening. Tijdens de voorlichting geef je daarom informatie over de volgende onderwerpen:

• de klachten die bij depressie voorkomen;
• dat depressie ingewikkeld is en steeds kan veranderen;
• de mogelijkheden voor behandeling;
• hoe belangrijk therapietrouw is bij de behandeling;
• de risico’s op terugval of herhaling van een depressieve episode.

Leren over depressie

Psycho-educatie zorgt voor meer zelfmanagement. Mensen komen meer te weten over depressie. Dat helpt hen om te gaan met hun klachten.

Cliënten geven aan dat zij eerst niet echt naar informatie zoeken. Die behoefte komt pas als ze de depressie herkennen en accepteren. Video's, boeken, websites en brochures over depressie kunnen hierbij helpen. Bekijk onze materialen voor kennis over depressie bij ouderen.

Gevoelens van onmacht bij naasten

Het is belangrijk om ook de naasten goed voor te lichten over depressie. Het gedrag van mensen met een depressie kan namelijk erg moeilijk zijn voor hun omgeving.

Familieleden voelen mogelijk onmacht en irritatie door dit gedrag. En dat kan juist weer de depressieve gevoelens van de cliënt verergeren. Het is daarom voor naasten belangrijk om te begrijpen dat het gedrag bij de depressie hoort. 

Vormen van psycho-educatie

Je kunt psycho-educatie op de volgende manieren geven:

• in voorlichtende gesprekken;
• als onderdeel van zelfmanagement of bibliotherapie (therapie met boeken);
• als onderdeel van een cursus, individueel (zelfhulpcursus) of in groepsverband.

Psycho-educatie voor ouderen

Psycho-educatie voor ouderen is niet anders dan voor jongvolwassenen. De inhoud houdt wel rekening met de situatie en levensfase van ouderen. Bij ouderen kijk je in het bijzonder naar het verband en de verschillen met rouw en met dementie. En de angst die cliënten hiervoor hebben. 

Een goede uitleg met psycho-educatie zorgt dat cliënten actief kunnen meedenken en meebeslissen over de behandelmogelijkheden.

Ouderen willen eerder medische oplossing

Om verschillende redenen is psycho-educatie belangrijk bij ouderen. Allereerst zijn de problemen van ouderen vaak ingewikkeld. Daarnaast zijn ouderen minder vertrouwd met psychologische begrippen dan jongeren. 

Ook laten ouderen het vaak liever aan dokters en medicijnen over om hun psychische gezondheidsproblemen op te lossen. Ouderen verwachten eerder 'raad' van hulpverleners dan dat ze kijken wat ze zelf kunnen doen.

Mogelijkheden voor behandeling bespreken

Ga je de verschijnselen en mogelijkheden voor behandeling bespreken met de cliënt? Dan is het belangrijk dat je de cliënt en zijn of haar leven centraal zet. Wat is belangrijk voor de cliënt? 

Geef aandacht aan het levensverhaal van de cliënt en hoe de cliënt functioneert op de verschillende levensgebieden. In het thema Persoonsgerichte zorg van Zorg voor Beter lees je meer over de zorg afstemmen op de wensen van de cliënt.

Bron

• Addendum Ouderen bij de MDR Depressie - GGZ (pdf) (versie 1.0, 2008) van het Trimbos-instituut.
• Zorgstandaard Depressieve stoornissen (2018) op ggzstandaarden.nl.