De professional is heel belangrijk om voor en samen met de cliënt te komen tot een passend integraal aanbod. Wat werkt, hangt altijd af van context, oftewel de persoon waarmee je werkt. De regisserende professional is als een spin in het web rondom de cliënt. Deze rol vraagt om kennis van alle bekende werkzame elementen in de planvorming en hulpverlening en versteviging van de relatie tussen cliënt en professional.
Samenwerken in de wijk
Laatst bijgewerkt op: 04-03-2024
Mensen met een zorg- of ondersteuningsvraag willen graag een passend antwoord op hun vraag. Het helpt hierbij als zorg- en hulpverleners goed samenwerken en met elkaar afstemmen. Van zorg- en hulpverleners wordt verwacht dat zij over hun eigen domein samenwerken. Bijvoorbeeld met mensen uit het sociaal domein, het woon domein of het medisch domein. Dit betekent samenwerken in de wijk, maar ook op gemeentelijk, regionaal of landelijk niveau.
Scheiding tussen zorg en welzijn verdwijnt
Voor ouderen is de scheiding tussen zorg en welzijn aan het verdwijnen. Zorg- en welzijnsprofessionals in de wijk werken steeds meer samen om thuiswonende ouderen de juiste zorg en ondersteuning te geven. Dit doen ze op basis van de wensen en voorkeuren van de persoon. Een wijkgerichte aanpak gaat daarbij uit van zoveel mogelijk eigen regie van de cliënt en zijn netwerk.
Wat is integraal werken in de wijk?
Samenwerken in de wijk heet ook wel integraal werken of integrale zorg. Dit betekent ook wel: afgestemde zorg. Dus niet langs elkaar heen werken, geen dubbel werk doen, maar één aanpak in samenhang. Andere benamingen die hiervoor gebruikt worden (om het makkelijk te maken!) zijn: domeinoverstijgend werken (sociaal domein en zorgdomein), multidisciplinair werken en interprofessioneel werken. De kern is: door samen te werken bied je passende zorg en ondersteuning en kun je hulpvragen voorkómen.
De zorgmedewerker is een netwerker
Rondom de cliënt is een netwerk van professionals, familie, buren en vrijwilligers. Als zorgverlener ben je ook samenwerkingspartner. Samenwerken en verbindingen leggen hoort bij je vak. Ken je de mensen in jouw wijk en ben je op de hoogte van elkaars aanbod? Dan kun je elkaar makkelijker vinden en naar elkaar doorverwijzen. Soms is juist het probleem dat een inwoner nauwelijks de beschikking heeft over een sociaal netwerk. Ook dan is het leggen van de juiste verbindingen belangrijk.
Wie werken er samen in de wijk?
De samenwerking verschilt per wijk, maar kan bestaan uit:
- inwoner/cliënt en zijn naasten
- wijkverpleegkundige/verplegende en verzorgende thuiszorg
- huisarts/praktijkondersteuner/praktijkverpleegkundige/apotheker/huisartsenpost
- casemanager dementie/dementieverpleegkundige
- maatschappelijk werker/wijkcoach/ambulant begeleider/sociaal werker
- (geriatrisch) fysiotherapeut/ergotherapeut/logopedist/diëtist
- medewerkers sociale wijkteams/buurtteams/Wmo-loket gemeente
- sportverenigingen/scholen/woningbouwcorporaties/wijkagent
- vrijwilligers
- ouderenadviseur/leefstijladviseur/buurtsportcoach
- ziekenhuizen/maatschappelijk werk ziekenhuis/SEH
- transferverpleegkundige
Wat zijn de voordelen van samenwerken in de wijk?
Er zijn verschillende redenen om te kiezen voor een integrale wijkaanpak. Het landelijke programma Integraal Werken in de Wijk benoemt de volgende voordelen:
- Ondersteuning en zorg dichtbij en gebiedsgericht organiseren.
- Laagdrempelig beschikbaar en zichtbaar zijn voor cliënten en burgers.
- Tijdiger signaleren en ingrijpen, meer 'erop afgaan' en sneller signalen uit de wijk horen.
- Betere kwaliteit door samenwerking van verschillende disciplines in één team.
- Maatwerk bieden: één huishouden, één plan en één regisseur.
- Goede samenwerking met andere professionals, cliënten, mantelzorgers en vrijwilligers.
- Goede dosering (niet alles tegelijk) wanneer er verschillende vraagstukken spelen.
- Prioriteren in samenspraak met de cliënt.
- Goedkoper organiseren van zorg en ondersteuning.
- Minder dubbel werk en langs elkaar heen werken.
- Vroegtijdig ingrijpen om problemen te voorkomen.
Vragen uit de praktijk
Er zijn verschillende functies binnen het sociaal werk. Een sociaal werker kan zich op de individuele hulpverlening richten (bijvoorbeeld maatschappelijk werkers en sociaal raadslieden), maar ook op een groepsgewijze aanpak in de wijk (zoals een sociaal makelaar of een opbouwwerker). In de groepsgewijze aanpak staat vaak het prettig samenleven en meedoen in een wijk of buurt centraal. Lees meer op de pagina 'Wie is Wie in de wijk' van BeterOud.
De wijkverpleegkundige werkt vaak samen met:
- een of enkele huisartsen;
- de praktijkondersteuner van de huisarts;
- een casemanager dementie;
- het sociaal wijkteam van een gemeente;
- een maatschappelijk werker;
- een Wmo-consulent;
- en soms met dagbesteding, paramedici in de wijk, onafhankelijk cliëntondersteuner en buurtinitiatieven.
Ouderen hebben vaak vragen die één professional niet alleen kan beantwoorden. Door samen te werken kan je dus de zorg en het leven van de cliënt beter maken. Professionals moeten hierbij binnen hun eigen organisatie samenwerken, maar ook met professionals van andere organisaties en met mensen die zorg geven (zoals mantelzorgers, familie of vrijwilligers). Deze samenwerking kan gaan over verschillende gebieden, zoals zorg, wonen en welzijn.
Een verpleegkundige in de wijk komt bij mensen thuis voor persoonlijke verzorging, verpleging of andere taken die bij de wijkverpleging horen. Hierbij kan je denken aan het coördineren van de zorg en samenwerken met andere zorgverleners.