Bij Positieve Gezondheid is de afwezigheid van ziekten en beperkingen niet meer het uitgangspunt, maar het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren. Het gaat om veerkracht in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven. Arts en onderzoeker Machteld Huber is de bedenker van dit concept van gezondheid. Zij is oprichter van het Institute for Positive Health (IPH). Bekijk de video:
https://www.youtube.com/watch?v=HrNuVU7jHw0
6 pijlers van positieve gezondheid
Om het gesprek te voeren over positieve gezondheid ontwikkelde Machteld Huber een gesprekshulpmiddel, ook wel 'het spinnenweb' genoemd. Het spinnenwiel heeft 6 pijlers:
- Lichaamsfuncties – Ik voel me gezond en fit
- Mentaal welbevinden – Ik voel me vrolijk
- Zingeving – Ik heb vertrouwen in mijn eigen toekomst
- Kwaliteit van leven – Ik geniet van mijn leven
- Meedoen – Ik heb goed contact met andere mensen
- Dagelijks leven – Ik kan goed voor mezelf zorgen
Basis voor goede zorg
Zorgmedewerkers kunnen als basis voor goede zorg samen met de cliënt en de familie bespreken welke dimensies belangrijk zijn en welke extra aandacht nodig hebben. Door aandacht voor die onderdelen, die voor de cliënt belangrijk zijn, kan de gezondheid en het welbevinden van deze persoon vergroot worden.
Online tool
Het IPH heeft een online tool ontwikkeld voor het spinnenweb. Een online test waarin je in totaal 42 stellingen krijgt over de 6 pijlers. Na afloop krijg je een overzicht van je persoonlijke score. De test is bedoeld als middel om het gesprek met de cliënt te starten over wat hij of zij belangrijk vindt in het leven. Het is geen doel op zich. Het gaat niet om de scores, maar om het verhaal erachter. Door de tool in te zetten krijg je meer oog voor wat de cliënt echt belangrijk vindt. Zo kun je de zorg persoonsgerichter maken.
Meer informatie over de online tool op de website van het IPH
8 tips voor het werken met Positieve Gezondheid
Hoe neem je de ideeën van positieve gezondheid mee in je dagelijks werk met cliënten? Vilans begeleidt samen met het Institute for Postive Health (IPH) organisaties in de ouderenzorg die hun zorg en ondersteuning willen aanbieden vanuit het gedachtengoed van Positieve Gezondheid. Uit deze trajecten zijn 8 tips voortgekomen:
- Maak het gesprek een vanzelfsprekend onderdeel van je handelen.
- Hoor de wensen van mensen met dementie door meerdere invalshoeken te gebruiken.
- Denk creatief na over het meten en evalueren van Positieve Gezondheid.
- Gebruik het spinnenweb van Positieve Gezondheid ook voor het welzijn van de medewerker.
- Creëer continue aandacht voor Positieve Gezondheid.
- Focus op wat werken met Positieve Gezondheid oplevert.
- Leg de uitkomsten van een gesprek vast.
- Begin klein met Positieve Gezondheid.
In de infographic '8 tips voor het werken met Positieve Gezondheid' (pdf) krijg je per tip uitleg hoe je er in de praktijk mee aan de slag kunt gaan. Je krijgt informatie en inspiratie om het gesprek te voeren.
Mantelzorger en verzorgende praten mee
Helaas is de cliënt niet altijd in staat om woorden te geven aan wat hij of zij belangrijk vindt. Ook dan kan het score-instrument ingezet worden, door met de mantelzorgers en verzorgden in gesprek te gaan. Een mantelzorger van Brabantzorg, een van de deelnemers aan het traject van Vilans en IPH: 'Mijn moeder heeft alzheimer en is niet meer in staat een gesprek te voeren over wat zij belangrijk vindt. Als dochter weet ik dat wel en ook de verzorgenden weten dat. Mijn moeder houdt van mooie en kleurige kleding. Dat wordt nu 2 x per week samen met haar uitgezocht. Dat kost tijd, maar gedurende de dag wordt die tijd terugverdiend omdat ze vrolijk is.'
Positieve gezondheid als beweging
Het concept positieve gezondheid is de afgelopen jaren door veel zorgorganisaties en zorgverzekeraars omarmd. Het gedachtengoed is uitgegroeid tot een netwerk van organisaties. Op de website van het IPH lees je wat er allemaal gebeurt.