Overgewicht en obesitas bij ouderen

Wat is overgewicht en obesitas?

Er is sprake van overgewicht wanneer er teveel vet in het lichaam is opgeslagen. Er zijn verschillende oorzaken van overgewicht. Obesitas is een ernstige vorm van overgewicht. De Wereldgezondsheidsorganisatie (WHO) omschrijft obesitas als ‘een chronische ziekte waarbij een zodanige overmatige vetstapeling in het lichaam bestaat dat dit aanleiding geeft tot gezondheidsrisico’s’. 

• Leer in deze e-learning meer over obese cliënten

Waarom is overgewicht of obesitas slecht voor je?

Overgewicht verhoogt het risico op onder andere hart- en vaatziekten, diabetes en bepaalde soorten kanker. Maar voor ouderen die ziek zijn en mensen in een instelling kan het aanpassen van eetgewoonten erg ingrijpend zijn. Daarom wordt soms van een dieet afgezien. Overgewicht zorgt er ook voor dat mensen minder makkelijk bewegen, vermoeider zijn en dat er smetplekken tussen de huidplooien ontstaan. Ook is het verlenen van zorg soms moeilijk bij iemand die erg zwaar is. Wat je wel en niet doet bij overgewicht verschilt per persoon en situatie. Een diëtist kan hierbij helpen. Lees hier alle gevolgen van overgewicht.

BMI en betrouwbaarheid

Overgewicht en obesitas worden bepaald door middel van de Body Mass Index (BMI). Personen die veel vocht vasthouden (oedeem) kunnen op een te hoge BMI uitkomen, terwijl ze niet te veel lichaamsvet met zich meedragen. Dit komt omdat de BMI alleen kijkt naar gewicht en geen rekening houdt met wat dit teveel aan gewicht inhoudt (vocht of vet).

Wat doe je nadat je overgewicht vaststelt?

Wanneer er sprake is van overgewicht of obesitas, dan is het belangrijk om dit te bespreken met de cliënt. Is de cliënt niet meer in staat weloverwogen beslissingen te maken? Breng dan ook de vertegenwoordiger zoals een naaste van de cliënt op de hoogte. Samen met de diëtist en behandelend arts bespreek je of een behandeling zinvol is. En hoe een eventuele behandeling eruitziet. Hierbij is het essentieel dat dieetadviezen goed aansluiten bij de cliënt en eventueel de zorgafdeling.

• Leer in deze e-learning hoe je kan omgaan met extreem overgewicht

Ondervoeding bij overgewicht

Vaak wordt gewichtsverlies bij iemand met overgewicht als iets positiefs gezien. Maar ook iemand die overgewicht heeft, kan iemand ondervoed zijn. Er kan sprake zijn van ondervoeding als het gewichtsverlies te snel gaat: 10% gewichtsverlies in de laatste 6 maanden of meer dan 5% in de laatste maand.

Wanneer iemand te snel afvalt, wordt er ook veel spiermassa afgebroken. En voor kwetsbare ouderen geldt: eenmaal verloren spiermassa win je niet meer terug. Wie veel spiermassa verliest, heeft ook minder spierkracht. Daardoor wordt bewegen moeilijker en neemt het risico om te vallen toe.

• Lees meer over onbedoeld gewichtsverlies