Wat betekent HACCP?
HACCP en regeldruk
Doe de quiz
Veelgestelde vragen over HACCP
Meer informatie
HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points) is een voedselveiligheidssysteem wat onder de Europese wetgeving valt. Organisaties die werken met voedsel voorkomen hiermee dat de veiligheid van het eten en drinken in gevaar komt. Dit is voor zorgaanbieders extra belangrijk omdat je te maken hebt met een kwetsbare groep mensen.
Als organisatie moet je zelf een voedselveiligheidsplan opstellen, ook wel HACCP-plan genoemd. Je kunt er ook voor kiezen om een
goedgekeurde hygiënecode te gebruiken. Dit is een praktische vertaling van het HACCP-plan.
Terug naar boven 
Verpleegkundigen, verzorgenden en begeleiders hebben in de dagelijkse praktijk te maken met registraties die afgeleid zijn van een hygiënecode. Maar lang niet alle gebruikte HACCP-lijsten zijn verplicht. De ervaren regeldruk heeft met name te maken met onduidelijkheid over de te gebruiken hygiënecode. Uit voorzorg wordt vaak de code voor grotere zorginstellingen gebruikt terwijl dat niet altijd hoeft. Bij deze code komen meer registraties kijken dan bij de code voor woonvormen.
Terug naar boven 
De quiz bestaat uit 10 vragen waarin we jou vragen stellen en stellingen voorleggen. Weet jij welke hygiënecode voor jouw organisatie geldt? Mag familie zelfgemaakte cake meenemen en uitdelen? Doe de quiz en kom achter de juiste antwoorden. De test is relevant voor zorgmedewerkers in verpleeghuizen en kleinschalig wonen.
Test je kennis over voedselveiligheid
Aan welke hygiënecode moeten wij ons als afdeling houden?
Er zijn
twee hygiënecodes opgesteld voor de zorg: één voor de voedingsverzorging in zorginstellingen (en Defensie) en één voor woonvormen.
- Er is sprake van kleinschalig wonen wanneer een 'kleine' groep samen een 'gewoon' huishouden voert, de woonruimte herkenbaar is als ’huis’ en de bewoners betrokken worden bij het dagelijks leven in de woonvorm.
- Er wordt een ‘gewoon’ huishouden gevoerd door activiteiten ‘samen’ te doen, zoals eten, boodschappen doen, (meehelpen met) koken, afwassen, eten bestellen en eten opwarmen.
Zijn er ook complexere processen, zoals het structureel terugkoelen of opnieuw opwarmen van maaltijden? Dan moet de hygiënecode voor grotere zorginstellingen gebruikt worden.
HACCP-overzicht
Lees alle informatie over HACCP en regeldruk terug in dit overzichtelijke document.
Download alle informatie over HACCP
Is het controleren van de temperatuur van koelkasten in zorginstellingen verplicht?
Tip: Veel koelkasten kunnen de temperatuur automatisch registreren, of maak gebruik van een temperatuurlogger. Je hoeft dan alleen maatregelen te nemen als de temperatuur niet in orde is.
Ja, dit is verplicht vanuit de HACCP. Dit geldt alleen voor zorginstellingen die vallen onder de hygiënecode voor grotere zorginstellingen. Voedsel dat op een te hoge temperatuur in de koelkast heeft gelegen, kan bederven en zo leiden tot ziekte bij de cliënt. Om dit te voorkomen, worden de maximale koelkasttemperaturen geregistreerd als grenzen aan de kritieke beheerspunten. De verplichting staat dus niet letterlijk in de wet, maar volgt hier wel rechtstreeks uit.
Is het in zorginstellingen verplicht om de datum op de verpakking van voedsel te noteren?
Ja, dit is verplicht vanuit de hygiënecode voor grotere zorgorganisaties. Voedsel waarvan de verpakking al enige tijd open is, kan bederven. Om dit te voorkomen worden de maximale bewaartermijnen van aangebroken voedsel geregistreerd als grenzen aan de kritieke beheerspunten. Ondanks dat de verplichting dus niet letterlijk in de wet is opgenomen, volgt deze hier wel rechtstreeks uit. Voor zorginstellingen die onder de beschrijving van een woonvorm vallen, gelden deze verplichte registraties niet. Ga voor consumptie wel na of het product nog houdbaar is of niet.
Mogen zorgaanbieders zelf kiezen hoe zij de geopende producten markeren (datum en verwijzing)?
Ja, als zorgaanbieder mag je zelf kiezen hoe je geopende producten markeert, als het maar voor iedereen duidelijk is waar deze datum naar verwijst. Voorkom dat je bedorven voedsel serveert door aan te geven wanneer producten geopend zijn. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld een datumsticker of schrijf de datum met een stift op een geopend product. Bijvoorbeeld: ‘geopend op 9 oktober 2019’ of ‘ontdooid op 8 oktober 2019’.
Terug naar boven 
Terug naar boven 
Deel jouw goede voorbeeld
Heb jij ook een goed voorbeeld of een oplossing om de regeldruk rondom HACCP te verminderen? Laat het ons weten in een reactie hieronder of mail jouw oplossing naar minderregeldruk@vilans.nl.