Toon zoekbalkToon menu

Kennisplein voor verpleging, verzorging, zorg thuis en eerste lijn
Continentie

Incontinentiezorg in kaart brengen

Verbeteren van de continentiezorg heeft tot doel incontinentie te verminderen en arbeid te besparen. Of dit resultaat ook daadwerkelijk wordt bereikt is niet alleen een kwestie van gevoel. Resultaat moet aantoonbaar zijn en dat vereist meten. De meetresultaten motiveren de medewerkers door te gaan met verbeteren. Of ze vormen een signaal om het toch anders aan te pakken, of net iets bij te sturen, zodat het beter werkt. Methodes voor het in kaart brengen van incontinentiezorg zijn bijvoorbeeld de BasisZorgLijst Incontinentie, de Incometer en de geeltjesmeting.

BasisZorgLijst Incontinentie

Met de BasisZorgLijst (pdf) kunt u een nulmeting uitvoeren. Door de meting om de zoveel tijd te herhalen is aan te tonen of de interventies effect hebben. Met de BasisZorgLijst brengt u een aantal belangrijke aspecten van continentie en de wijze waarop daarmee om wordt gegaan in kaart. De lijst bevat zowel objectief als subjectief te meten zaken. Bijvoorbeeld het soort incontinentiemateriaal dat gebruikt wordt (objectief), de beleving van incontinentie door de cliënt (subjectief).

Deze lijst wordt bij alle cliënten van een afdeling of van een team afgenomen. Dus ook bij de cliënten die niet incontinent zijn.

Incometer

Om de (in)continentiezorg beter te kunnen sturen en verbeteren is informatie op cliëntniveau nodig over de aard en omvang van de (in)contintentieproblemen. Daarvoor is de BasisZorglijst doorontwikkeld naar een volledig automatische rekenmodule: de Incometer.

De Incometer (excel) is een instrument waarmee u van een groep cliënten (per team of afdeling) precies in beeld brengt hoe de incontinentiezorg op een bepaald moment in de praktijk verloopt. Met deze rekenmodule kunt u geregistreerde gegevens van de afzonderlijke cliënten van een afdeling/groep samenvoegen. De registratie gebeurt door middel van een verkorte versie van de BasisZorgLijst (pdf): een medewerker verzamelt per cliënt gegevens aan de hand van 7 vragen over de (in)continentiezorg.

In de Instructie Rekenmodule Incometer (pdf) leest u hoe u met de rekenmodule aan de slag kunt. Om u een indruk te geven wat de samenvoeging door de rekenmodule kan bieden, is een ingevuld voorbeeld (excel) beschikbaar. U ziet onder het tabblad ‘Resultaten’ welke overzichten de invulling in het verzamelformulier voor een groep patiënten oplevert. De samenvoeging geeft een totaalbeeld in het tabblad ‘Grafieken en tabellen’.

Geeltjesmeting

De geeltjesmeting is een laagdrempelige manier om inzicht te krijgen in de kleinere verbeteringen. Met name de subjectieve verbeteringen. In de praktijk blijkt dat ‘Geeltjesmetingen’ vaak bijdragen aan een grotere bewustwording en motivatie voor het werken aan betere continentiezorg.

Twee weken lang registreren medewerkers incidenten/observaties door geeltjes (zelfklevende memoblaadjes) op een speciale poster (pdf) te plakken. Anoniem en met een korte beschrijving van het (bijna)incident.

Voorbeelden van incidenten:

  • Verkeerd gebruik van incontinentiemateriaal.
  • Lekkage.
  • Obstakels op de gang waardoor de route naar het toilet wordt gehinderd.

Nadat twee weken geeltjes geplakt zijn, worden ze geanalyseerd. Bijvoorbeeld met behulp van staafdiagrammen in een Excel-spreadsheet.

De geeltjesmeting is gebruikt in alle Zorg voor Beter-trajecten Incontinentie. De methode is zowel gebruikt voor de nulmeting als voor vervolgmetingen om het effect van verbeteracties te meten.

Reageer op deze pagina

Wil je reageren op Zorg voor Beter? Lees dan eerst de spelregels door.



Reacties

Anne Marie Vaalburg 13/5/2012

Beste Roelf van der Veen,
ActiZ, SCA en Sting hebben mooie producten ontwikkeld bedoeld voor management en verzorgenden in verpleeghuizen om om te gaan met functionele incontinentie. Sca Schreef een handleiding Zorg bij toilet gang en incontinentie die helpt bij het signaleren, Sting schreef daar een lesbrief voor verzorgenden bij en ActiZ schreef een handreiking voor het management van zorgorganisaties. De moeite waard om hier te vermelden, denk ik.
Vriendelijke groeten, Anne Marie Vaalburg V&VN