Toon zoekbalkToon menu

Kennisplein voor verpleging, verzorging, zorg thuis en eerste lijn
Eten en drinken

Vitamine D bij ouderen

Vitamine D is cruciaal voor het behoud van sterke botten en spieren. De belangrijkste bron van vitamine D is zonlicht. Ook kan vitamine D met de voeding worden opgenomen. Ongeveer de helft van de (oudere) Nederlanders heeft een te lage vitamine D-spiegel. Voor álle ouderen boven de 70 jaar geldt daarom het advies om dagelijks een supplement van 20 microgram vitamine D in te nemen. Vrouwen zouden vanaf hun 50e jaar ook al extra vitamine D moeten innemen, 10 microgram per dag. Maar slechts 20 - 25% van de doelgroep houdt zich aan het suppletieadvies.

Suppletieadvies

Vitamine D kun je kopen bij de drogist.

 
  LEEFTIJD WIE EXTRA
VITAMINE D
Vrouwen 4 t/m 49 jaar

donkere huidskleur
en/of niet genoeg buiten

10 mcg
  50 t/m 69 jaar iedereen 10 mcg
  70 jaar en ouder iedereen 20 mcg
Mannen 4 t/m 69 jaar

donkere huidskleur
en/of niet genoeg buiten

10 mcg
  70 jaar en ouder iedereen 20 mcg

Voeding en zonlincht

De belangrijkste bron van vitamine D is zonlicht. Het lichaam maakt zelf vitamine D aan uit zonlicht. Ook kan vitamine D met de voeding worden opgenomen. Vitamine D zit in voedingsmiddelen zoals vette vis, lever, vlees, eieren en melkproducten. Mensen met een lichte huidskleur produceren meer vitamine D dan mensen met een donkere huidskleur.

Belang van Vitamine D

Het lichaam heeft vitamine D nodig voor stevige botten en tanden. Een tekort aan vitamine D kan leiden tot botontkalking (osteoporose), een verminderde afweer en zwakkere spieren. Ouderen die te weinig vitamine D binnenkrijgen, hebben vaker moeite met routinehandelingen zoals opstaan uit een stoel en traplopen. Een tekort aan vitamine D kan ook vermoeidheid tot gevolg hebben.

Minder botbreuken en valrisico

Er zijn overtuigende aanwijzingen dat 10 tot 20 microgram extra vitamine D per dag het risico een bot te breken kan verminderen. Aannemelijk is verder dat een dergelijke dosis vitamine D het risico op vallen kan verminderen bij kwetsbare ouderen (bron: Gezondheidsraad 2012). Lees meer over het belang van vitamine D bij het voorkomen van valongelukken:

Toolkit Vitamine D

Het Voedingscentrum heeft een aantal praktische materialen ontwikkeld voor zorgverleners, voorlichters en overige professionals en verzameld in een toolkit. Je vindt er achtergrondinformatie, hulpmiddelen en folders om voorlichting te geven aan je cliënt.
Tookit Vitamine D op website van Voedingscentrum.

Verpleeghuisbewoners hebben tekort aan Vitamine D

Uit promotie-onderzoek van Victor Chels, specialist ouderengeneeskunde, komt naar voren dat in Nederlandse verpleeghuizen ongeveer 75% van de bewoners te weinig extra vitamine D krijgt. Vitamine D-gebrek komt bij bijna alle verpleeghuisbewoners voor. Heupbreuken bij verpleeghuisbewoners hebben vaak dramatische gevolgen: ongeveer 30% van de mensen overlijdt binnen 1 jaar en slechts een kwart van de mensen krijgt hun oude mobiliteit weer terug. Om valpartijen en botbreuken te voorkomen adviseert de Gezondheidsraad alle ouderen boven de 70 jaar dagelijks 800 eenheden vitamine D in te nemen. 800 eenheden komt overeen met 20 microgram.

Als de adviezen van de Gezondheidsraad volledig in de praktijk worden gebracht, kan het val- en fractuurrisico bij verpleeghuisbewoners met een extra 7,5-15% teruggebracht worden. Met een optimale vitamine D-dosering zouden in Nederlandse verpleeghuizen jaarlijks mogelijk ongeveer 150 extra heupbreuken voorkomen kunnen worden.Bekijk de Nederlandse samenvatting Zonnebank kan bij ouderen gebroken heup voorkomen (pdf).

Bronnen

Reageer op deze pagina

Wil je reageren op Zorg voor Beter? Lees dan eerst de spelregels door.



Reacties

Thieu 16/1/2023

Behorende tot de doelgroep op zoek naar informatie die ik hier vond. Het is alleen verwarrend dat er in het begin gesproken wordt over microgram en verderop over 'eenheden. De waarden daarvan liggen ook zover uit elkaar (20 om 800) dat het twee totaal verschillende waarden moeten zijn.


Martine 28/9/2022

Ik woon in Portugal dus geen tekort aan zon. Ik heb een heel hoog calcium maar ook heel laag vitamine D gehagehalte. Mijn arts sprek over een slechte werking van de parathyroid. Wat denkt U ? Moet is toch vitamine D sliken ?


Emma55 20/1/2021

Vitamine D zit ook in voeding. Champignon, melk, almond melk, eieren en ook boter en kaas. In sommige producten wordt de extra vitamine D toegevoegd, ik merk wel hoeveel ik ook bereken, het lastig is om aan de dagelijkse hoeveelheid van 600IU* te komen. In een ei zit bijvoorbeeld 40, dus dan zou je al 15 eieren moeten eten! Daarom neem ik al jaren een supplement in, vitamine D Forte van https://www.flinndal.nl/vitaminen/vitamine-d-forte , daar zit iets meer in dan de aanbevolen hoeveelheid in. Als ouderen hebben we dat beetje extra wel nodig.


Marian de van der Schueren 13/4/2016

Beste Jolanda,
De Gezondheidsraad schrijft hierover het volgende: Het is aannemelijk dat suppletie bij deze groep (postmenopauzale) vrouwen botverlies kan tegengaan, hoewel voor specifiek deze groep geen hard bewijs is dat suppletie botbreuken voorkomt. Daarom wordt voor de zekerheid het advies gegeven om een supplement van 10 microgram vitamine D te gebruiken.
Je begrijpt dat postmenopauzale problematiek alleen voor vrouwen geldt...


Jolanda 13/4/2016

Ik vraag mij af waarom mannen in de leeftijd van 50-70 geen vitamine D hoeft in te nemen. wat is daar de reden van?