Erger voorkomen
Mensen die vereenzamen, melden zich vaak niet zelf. Ze hebben de neiging zich juist terug te trekken. Om te voorkomen dat problemen erger worden is het daarom belangrijk dat professionals en vrijwilligers eenzaamheid zo vroeg mogelijk signaleren en bespreekbaar maken. Zie Praten over eenzaamheid in dit thema.
Signaleringskaart
Op deze signaleringskaart op de website van Een tegen eenzaamheid staan signalen die kunnen wijzen op eenzaamheid. Maar let op: de signalen kunnen ook te maken hebben met andere problemen. Toch vraagt signaleren om handelen. De punten op de signaleringskaart zijn niet bedoeld om af te vinken, maar zijn aanleiding voor een gesprek. Lees daarvoor ook de gesprekstips op deze kaart.
Download de signaleringskaart (pdf).
Preventie van eenzaamheid
Bij het terugdringen van eenzaamheid is het belangrijk om niet alleen in te zetten op het verminderen van eenzaamheidsgevoelens, maar ook op het voorkomen van eenzaamheid. Signaleren van vereenzaming is heel belangrijk, omdat je in een vroeg stadium de meeste mogelijkheden hebt om de situatie te verbeteren.
Signalen uitleggen
De signalen die erop kunnen wijzen dat iemand zich eenzaam voelt kunnen lichamelijk, psychisch, sociaal en gedragsmatig zijn. Een signaal op zich hoeft nog niet direct te betekenen dat de persoon om wie het gaat zich eenzaam voelt. Daarnaast hebben deze signalen niet altijd alleen te maken met eenzaamheid. Ze kunnen ook een aanwijzing zijn voor andere problemen, zoals een depressie of beginnende dementie. Wees dus voorzichtig met het trekken van conclusies en controleer je vermoedens. Lees meer op de pagina met oorzaken en gevolgen van eenzaamheid.
Eenzaamheid herkennen
Lichamelijke signalen
- vermoeidheid
- uitgeblustheid
- hoofdpijn
- slaapproblemen
- spierspanning
- gebrek aan eetlust
Psychische signalen
- negatief zelfbeeld
- weinig zelfvertrouwen
- gevoelens van zinloosheid en uitzichtloosheid
- gevoelens van verlatenheid
- boosheid
- bitterheid
- nergens zin in hebben
- onrust en moeilijk concentreren
- teleurstelling, verdriet
- verlies van vertrouwen in andere mensen
Sociale signalen
- weinig sociale contacten
- weinig bezoek van familie of vrienden
- geen contacten in de buurt
- geen hobby’s of lidmaatschap van een vereniging, groep of club
Gedragsmatige signalen
- verslechterde zelfzorg
- moeite met huishoudelijk werk
- verlegenheid
- sociale onhandigheid
- mensen op afstand houden
- vermijdingsgedrag
- sterk de aandacht opeisen en claimen
- gretig zijn naar contacten
- contacten afdwingen door hulp te vragen
- erg op zichzelf gericht zijn
- moeite met alleen thuis zijn,
- misbruik verdovende middelen
Bron: movisie.nl