Zorg voor zingeving

Hoe herken je vragen over zingeving?

Vragen over zingeving komen vaak naar voren in een crisis of bij verandering. Mensen stellen zichzelf dan vragen zoals:

• 'Waarom gebeurt dit met mij?'
• 'Wat heeft mijn leven nog voor zin?'
• 'Hoe ga ik verder?'

Deze vragen kunnen direct of indirect worden gesteld. Sommige cliënten zijn heel open over hun twijfels en zorgen. Andere cliënten houden dit meer verborgen. Als zorgverlener kun je vragen over zingeving herkennen in de manier waarop mensen over hun leven praten. 

Spreken mensen bijvoorbeeld veel over verlies of eenzaamheid? Of hebben ze het gevoel niets meer te kunnen bijdragen? Dan kunnen dit signalen zijn dat ze worstelen met hun zingeving. Luister naar deze signalen en probeer open het gesprek aan te gaan.

Bekijk de korte video over dialooggesprekken over laatste levensfase:

Wat kun jij anders doen als zorgverlener?

Zorg voor zingeving betekent dat je aandacht hebt voor wat voor de cliënt waardevol is. Het gaat om meer dan lichamelijke zorg. Het gaat om de hele mens, inclusief de psychische, sociale en zingevende gebieden van het leven. Dit vraagt geen extra zorg. Het vraagt een andere manier van kijken naar de cliënt en daarmee een andere manier van omgaan met de cliënt vanuit alle gebieden van diens leven. 

In welke situaties kan jij aandacht aan zingeving geven?

Een onderscheid maken tussen situaties op basis van het ABC-model biedt houvast om aandacht aan zingeving te geven. Met dit model kun je onderscheid maken tussen de volgende situaties:

• Aandacht: situaties waarin alledaagse aandacht voor zingevings- en levensvragen in de zorg genoeg is.
• Begeleiding: situaties waar cliënten behoefte aan begeleiding hebben bij levensvragen of worstelen met levensvragen. Begeleiding door een deskundige kan dan toegevoegde waarde hebben.
• Crisis: situaties waar de worsteling met levensvragen tot een existentiële crisis leidt. Dit betekent een crisis over de zin van je bestaan. Deze crisis vraagt om crisisinterventie door een geestelijk verzorger, medisch maatschappelijk werker of psycholoog.

Taakomschrijvingen zingevingszorg

Wil je als verpleegkundige (mbo, hbo en verpleegkundig specialist) of verzorgende (NLQF 3, 4, 6, 7) weten wat cliënten, collega’s en werkgevers van jou mogen verwachten op het gebied van aandacht voor en begeleiding van zingeving? 

Lees meer

• Bekijk de Eindkwalificaties zingeving in onderwijs op de website van Hogeschool Viaa
• Bekijk het ABC-model op de website van Praten over Zingeving