7 tips voor het geven van leefstijladviezen bij depressie

Gepubliceerd op: 23-02-2023

Je kunt de depressiezorg verbeteren door omgevingsfactoren te optimaliseren. Dat is vooral belangrijk bij cliënten met depressieve symptomen, zonder dat er al sprake is van een depressieve stoornis of een beperkte depressie. Let in het bijzonder op voldoende activiteiten en dagstructuur in overleg met cliënt en team. Uit onderzoek blijkt dat niet-medicamenteuze interventies een positief effect hebben op depressieve symptomen bij verpleeghuisbewoners. Bijvoorbeeld recreatieve activiteiten, licht, muziek en bewegen. 

Leefstijladviezen bij ouderen met een depressie 

1. Houd vast  aan een goed dag- en nachtritme. Het opbouwen of verbeteren van dagstructurering (inclusief arbeidsgerichte therapie) en het (eventueel parttime) blijven werken behoren tot de basisinterventies bij depressie. Daarbij is wel van belang dat de cliënt deze inspanningen niet als stressvol ervaart. 
2. Besteed gerichte aandacht aan het slaappatroon, omdat dit een negatieve invloed heeft op het functioneren overdag. Het is van belang om veranderingen goed te documenteren. Een gerichte gedragstherapeutische aanpak van slapeloosheid (eventueel via internet) kan ondersteuning bieden. 
3. Geef voedingsadvies. Slecht of te veel eten en alcohol- en drugsgebruik ondermijnen de draagkracht. Door gewichtstoename kan therapie-ontrouw optreden. Een (gespecialiseerde) zorgverlener kan helpen bij het in kaart brengen van het eet-, drink- en leefpatroon en daarbij gericht advies geven. 
4. Stimuleer regelmatig bewegen. Meer bewegen ondanks vermoeidheid geeft veelal meer energie en een betere kwaliteit van leven. Er is niet onomstotelijk bewezen dat bewegen een depressie voorkomt of verhelpt. Bewegen kan echter een goede bijdrage leveren aan een plezieriger leven en is goedkoop, snel te realiseren en op de wensen en mogelijkheden van de persoon af te stemmen. 
5. Zoek mogelijkheden om het sociaal isolement te doorbreken. Het doorbreken van sociaal isolement door contacten met anderen kan opluchtend en ontspannend zijn. Het kan hierbij ook om lotgenotencontact gaan of om mogelijkheden via internet. Vooral het vergroten van het zelfvertrouwen door belonen en complementeren kan bijdragen aan meer sociale contacten. 
6. Dagstructurering en een gezonde leefstijl kunnen versterkt worden door het gebruik van Activity Scheduling. Met behulp van de lijst "plezierige activiteiten" leren cliënten dat kleine, alledaagse activiteiten al plezierig kunnen zijn. Zij maken een keuze uit de lijst van activiteiten en voeren deze uit. Door het scoren van de stemming in combinatie met de uitvoering van activiteiten wordt duidelijk wat de invloed van de uitgevoerde activiteiten is op de stemming. 
7. Bekijk welke bijwerkingen er zijn van medicijnen en welke leefstijladviezen kunnen helpen. Mensen met een depressie, die medicatie gebruiken, kunnen te maken krijgen met bijwerkingen die het dagelijks leven beïnvloeden, zoals obstipatie, duizeligheid en rijvaardigheid. In het verkeer of op de werkplek kan het gebruik van medicatie de veiligheid voor de persoon zelf of derden in gevaar brengen. Van belang zijn leefstijladviezen om de bijwerkingen van eventuele medicatie te hanteren.