USD-4D: praten over klachten en zorgen in de palliatieve fase
Gepubliceerd op: 31-10-2023
Laatst bijgewerkt op: 08-09-2025
Praten over klachten en zorgen in de palliatieve fase vinden veel mensen lastig. Dit was de aanleiding voor de ontwikkeling van het symptoomdagboek. Door een bewoner of cliënt regelmatig de vragen te laten beantwoorden krijg je een duidelijk beeld van de toestand en of deze veranderd is.
In het kort
Type tool
Vragenlijst
Voor wie
Verzorgenden, Verpleegkundigen, Zorgverleners
Cliëntgroep
Ouderen
Ontwikkelaar
UMC Utrecht en Associatie Hospicezorg Nederland
Het Utrecht Symptoom Dagboek 4-Dimensioneel (USD-4D) bestaat uit 2 pagina’s met vragen die een bewoner of cliënt invult. De vragen kunnen ook beantwoord worden door een naaste of door een zorgverlener wanneer de persoon zelf het niet meer kan of wil invullen. De vragen gaan over alle 4 dimensies:
- Lichamelijk
- Psychisch
- Sociaal
- Spiritueel vlak
De voorkant van het dagboek (lichamelijke en psychische dimensie) kan zo vaak als nodig ingevuld worden. De vragen op de achterkant (sociaal en zingeving) laat je niet vaker dan een keer per twee weken invullen. De USD-4D is te bekijken via de website van Palliaweb. Over de USD-4D is ook een handig zakkaartje gemaakt. Je vindt dit zakkaartje op de website van Palliaweb.
Animatievideo over USD-4D
In de laatste levensfase is de vraag ‘Hoe gaat het?’ vaak niet zo makkelijk te beantwoorden. Het USD-4D helpt om verder te kijken dan alleen lichamelijke en psychische klachten. Ook sociale en spirituele vragen krijgen zo de aandacht die ze verdienen. In de animatievideo zie je hoe je met het USD-4D een gesprek kunt starten en hoe dit bijdraagt aan zorg op maat.
USD-4D in de praktijk: Woorden geven aan gevoel
In de palliatieve zorg kijk je als zorgverlener naar alles wat voor iemand belangrijk is. Het USD-4D helpt jou hierbij. In deze video zie je een echt gesprek tussen een verpleegkundige en een cliënt in een hospice waarbij ze gebruik maken van het USD-4D.