Over kleuren: effect op gedrag bij dementie

Gepubliceerd op: 05-04-2023

Mogelijkheden

Op het gebied van kleuren zal je vaak van de zorginstelling en het verzorgend personeel horen 'dat het allemaal wel wat frisser, vrolijker of minder oubollig mag'. Hun ervaring met het werken met ouderen in bestaande verzorgingshuizen, waar de inrichting van gemeenschappelijke ruimtes inderdaad vaak somber en rommelig is, leidt tot deze zeer terechte opmerking.

Voor een deel komt deze voort uit de persoonlijke wens om een prettige en stimulerende werkomgeving te hebben, maar daarbij is die mening gebaseerd op hun ervaring dat een omgeving die leidt tot een actievere houding van de bewoners enorm bijdraagt aan het welzijn en de fysieke gezondheid van ouderen.

Effect van kleuren in de woonomgeving

Uit onderzoek is gebleken dat er toch wel globale effecten van kleurgebruik zijn te herkennen, die aanzienlijk kunnen bijdragen aan een prettige woonomgeving. 

Daarbij is het wel nodig om op te merken, dat het collectieve geheugen van bewonersgroepen met uiteenlopende culturele achtergronden onderling enorm kan verschillen. Ouderen met een Aziatische of Caribische achtergrond kunnen bijvoorbeeld veel meer gewend zijn aan behoorlijk felle roodtinten in wooninterieurs, terwijl dat voor Nederlandse bewoners snel een onrustige en niet-huiselijke indruk geeft.

Het belangrijkste aspect daarbij is, dat er onderscheid en keuze is voor bewoners. In algemene zin kun je zeggen dat warme, zonnige kleuren (van geeltinten tot oranjeroodtinten) activiteit stimuleren, en bijvoorbeeld in een eetruimte toegepast de eetlust aanzienlijk positief kunnen beïnvloeden.

Blauw- en groentinten daarentegen stralen rust uit, en kunnen dus goed worden toegepast in rustige, prikkelarme ruimtes. Het is goed om daarbij rekening te houden met het feit dat door het verminderde waarnemingsvermogen van ouderen, met name koele kleuren sneller worden opgevat als grijstinten. Een goed lichtniveau met helder licht en niet té subtiele kleuren (geen pasteltinten), helpen dit te voorkomen.