Heupairbag
Laatst bijgewerkt op: 24-09-2025
In Nederland belandt elke 5 minuten een 65-plusser op de spoedeisende hulp na een val (bron: VeiligheidNL). Een deel van deze vallen leidt tot een heupfractuur. Je kunt het letsel als gevolg van een val verminderen door een heupairbag te dragen. Deze vangt de klap bij een val op. Het dragen van een heupairbag geeft mensen meer rust en ze voelen zich vrijer om te bewegen.
In het kort
Sector
Ouderenzorg
Voor wie
Cliënt
Fase
Borgen en opschalen, Uitproberen
Een heupairbag is een riem of broekje met luchtkussentjes aan beide zijden van de heup die voor een zachte landing zorgen als iemand valt. In de heupairbag zitten sensoren die continu iedere beweging volgen en een val direct herkennen. Zodra dit gebeurt blazen CO₂-patronen in de riem de luchtkussentjes op. Na de val wordt er een melding verstuurd naar de zorgmedewerker. Sommige heupairbags hebben ook een GPS-tracker om er snel achter te komen waar de cliënt is.
Zorgvannu.nl
Een heupairbag zorgt ervoor dat iemand bij een val zacht terechtkomt. De gevolgen van een val zijn hierdoor minder ernstig, het letsel wordt beperkt. Daarnaast kan het cliënten met een verhoogd valrisico helpen om (opnieuw) zelfvertrouwen op te bouwen en hun valangst tijdens het lopen te verminderen. Hierdoor bewegen zij zich vrijer, waardoor minder intensieve supervisie van zorgmedewerkers nodig is.
De heupairbag is bedoeld voor:
- Mensen met een verhoogd valrisico die het dragen van een airbag accepteren.
- Mensen in een rolstoel die de neiging hebben om op te staan.
- Mensen die in de nacht vergeten dat ze lastig lopen en wel loopdrang hebben.
Voorbeelden van exclusiecriteria zijn:
- Mensen die veelvuldig de heupairbag op bepaalde momenten afdoen, bijvoorbeeld tijdens toiletgang, en vervolgens niet meer aantrekken en daar laten liggen.
- Mensen die zonder de heupairbag zelfstandig naar het toilet kunnen gaan, maar met heupairbag niet meer. Dit komt doordat het lastig kan zijn de heupairbag na de toiletgang weer op de juiste manier aan te trekken. In deze situatie moet er een afweging gemaakt worden tussen het belang van de zelfstandigheid van de persoon en de extra veiligheid die de heupairbag kan bieden.
- Mensen waarbij tijdens het aan- en uittrekken van de heupairbag het valgevaar onevenredig wordt vergroot.
- Mensen waarbij de heupomtrek te groot of te klein is waarvoor geen geschikte maat heupairbag beschikbaar is.
- Mensen met decubitus gevoeligheid of huiddefecten rondom het draaggebied van de heupairbag.
- Mensen die te veel ongemak ervaren of onrustig worden door het dragen van de heupairbag
- Mensen die (extreem) veel vallen is een reden om de heupairbag niet in te zetten. Dit omdat de kosten voor het vervangen van de luchtpatronen dan erg duur wordt. Vaak is het dan goed om naar andere oplossingen te kijken en achterliggende redenen te onderzoeken.
Een heupairbag heeft de vorm van een riem en wordt om de heup gedragen. Het bevat patronen met geperste lucht die zorgen voor het opblazen van de kussens aan weerzijden van de heup. Een sensor controleert de hele tijd uw bewegingen en reageert binnen milliseconden, voordat u de grond raakt is het kussen opgeblazen. De heupairbag dient regelmatig opgeladen te worden.
Als de heupairbag wordt toegepast bij mensen met dementie, is de Wet zorg en dwang (Wzd) van toepassing. Er is namelijk sprake van het uitoefenen van toezicht op de cliënt. Bij activering van de heupairbag wordt een signaal afgegeven wanneer en mogelijk ook waar (via GPS) de val heeft plaatsgevonden. Lees meer over digitale zorg en de Wzd.
De heupairbag wordt tot nu toe bijna alleen binnen het verpleeghuis toegepast. De kosten vallen dan binnen het dagtarief Wet langdurige zorg. Het financieren binnen het dagtarief is ook van toepassing bij het Volledig Pakket Thuis. Bij het Modulair Pakket Thuis financiert het zorgkantoor de heupairbag. In de thuiszorg en binnen de Zorgverzekeringswet vergoedt een enkele grote zorgverzekeraar de heupairbag vooralsnog beperkt. Lees meer over de opbrengsten en financiering van de heupairbag in de Kennisbank Digitale Zorg van Vilans.
Meer informatie
- Voor zorgverleners: Zorg voor Beter heupairbag, en Zorg van Nu heupairbag.
- Voor zorgorganisaties: opbrengsten en financiering van de heupairbag op de kennisbank digitale zorg van Vilans.
Wil je meer weten over onderzoeken, waardebepaling, praktijkverhalen of financiering? Lees dan verder op de Kennisbank Digitale Zorg van Vilans.
