Stimuleren van eten en drinken

7 tips om eten en drinken aan te moedigen

De volgende tips kunnen je helpen om te zorgen dat iemand genoeg eet en drinkt:

• Ga na wat de cliënt wil en nodig heeft rond eten en drinken. Kan de cliënt dit zelf niet meer aangeven? Vraag het dan aan familie of vrienden. Of de gastvrouw of voedingsassistent van de zorgafdeling. Bedenk wel dat iemands voorkeuren kunnen veranderen door ziekte. Je kunt familieleden ook vragen om mee te eten. Lees hier meer over bij het thema Persoonsgerichte zorg.
• Ga na welke tafelgewoonten de cliënt heeft. Houdt de cliënt van gezelligheid en een praatje tijdens de maaltijd? Of eet deze persoon beter in een rustige omgeving? Dit kan voor iedereen anders zijn.
• Zorg dat de maaltijd er aantrekkelijk uitziet. Denk aan een mooi gedekte tafel met gezellige verlichting in een sfeervolle omgeving. Dit kan zorgen dat de cliënt positiever naar de maaltijd kijkt. Maar het is ook mogelijk dat iemand juist gewend is om voor de tv te eten. Geef ook daarvoor de ruimte.
• Misschien vindt de cliënt het leuk om samen het eten klaar te maken. Zo kan iemand zich rustig voorbereiden en zich verheugen op wat er komen gaat. De geuren, handelingen en gesprekken tijdens het koken kunnen stimulerend werken. Is samen koken te zwaar? Kijk dan of de cliënt simpele taken wil uitvoeren: helpen met de tafel dekken, servetten vouwen of een lekker recept uitzoeken. Mensen willen zich meestal nuttig voelen. Dit soort activiteiten helpt daarbij.
• Woont de cliënt in een instelling? Zorg dan voor genoeg keus in eten en drinken en laat mensen zelf kiezen. Ook wanneer iemand meestal hetzelfde lijkt te kiezen. Kan iemand nog zelf eten klaarmaken? Geef de cliënt dan de ruimte en ondersteuning om dat te doen. Eigen regie is vaak erg belangrijk voor mensen.
• Maak het zo makkelijk mogelijk om zelf te eten. Geef de cliënt genoeg ondersteuning en tijd.
• Heeft een cliënt een kleine eetlust? Dan helpt het misschien om eten in meerdere kleinere porties aan te bieden, verdeeld over de dag. Bekijk hiervoor het voorbeeldschema op deze pagina.

Voorbeeldschema eten en drinken bij verminderde eetlust

In dit schema zie je hoe je verdeeld over de dag meerdere kleine maaltijden kunt aanbieden. Dit kan helpen om een cliënt met verminderde eetlust aan te moedigen om meer te eten.

• 08.00 uur: klein ontbijt
• 08.45 uur: tweede deel ontbijt
• 10.00 uur: drinken en tussendoortje
• 12.00 uur: kleine lunch 
• 13.00 uur: tweede deel lunch
• 15.00 uur: drinken en klein tussendoortje
• 16.00 uur: drinken en extra tussendoortje
• 17.45 uur: halve portie van de warme maaltijd of maaltijdsoep
• 18.45 uur: andere helft van de warme maaltijd
• 19.30 uur: toetje
• 20.00 uur: drinken en klein tussendoortje
• voor het slapen gaan: drinken en extra tussendoortje 

Bron(nen)

• Goed gevoed ouder worden
• Definitie en diagnostiek ondervoeding - Stuurgroep ondervoeding
• Landelijke prevalentiemeting Zorgproblemen (pdf, 2015)
• Infographic 'Als genoeg eten niet genoeg is' (pdf, 2020)