Ruim een kwart van hen gaf aan in het voorjaar 2020 meer eenzaamheid te ervaren door de coronamaatregelen. Ongeveer een derde maakt zich zorgen over de gevolgen voor hun sociale leven. Dit blijkt uit onderzoek van het Nivel in opdracht van het ministerie van VWS.
Vermoed jij als professional wel eens eenzaamheid bij mensen? Bekijk dan de pagina Wat kun je doen tegen eenzaamheid? met tal van artikelen, acties en handige websites met informatie. Voor jezelf of om mensen naar te verwijzen.
Onderzoek naar eenzaamheid
Het Nivel monitort jaarlijks maatschappelijke participatie en eenzaamheid onder thuiswonende ouderen. Sinds 2019 dragen deze inzichten bij aan het programma Eén tegen Eenzaamheid dat tot doel heeft eenzaamheid onder 75-plussers tegen te gaan. Tussen 2015 en 2020 was één op de tien thuiswonende ouderen (zeer) eenzaam. Ouderen met een lichamelijke beperking zijn vaker eenzaam dan de gemiddelde oudere in onze samenleving. Een toename in emotionele eenzaamheid is niet nieuw, ook in de jaren voor de coronacrisis steeg emotionele eenzaamheid onder ouderen met een lichamelijke beperking.
Lees meer over het onderzoek van het Nivel
Eén tegen eenzaamheid
In 2018 lanceerde het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport het actieplan ‘Eén tegen eenzaamheid’. Dit programma wil eenzaamheid bestrijden met onder andere:
- een bewustwordingscampagne
- jaarlijks huisbezoek bij 75-plussers
- een meldpunt
- coalities tegen eenzaamheid
- laagdrempelige initiatieven
- een luisterend oor
Kijk op de campagnewebsite Een tegen eenzaamheid. Of download het actieprogramma op de website van de rijksoverheid.
Aan huis gebonden door corona
Uit het onderzoek van Nivel blijkt dat ouderen die meer meedoen in de samenleving minder eenzaamheid ervaren. Ouderen met een lichamelijke beperking kwamen in 2020 bijna twee keer zo weinig buitenshuis dan daarvoor door de coronacrisis. Ongeveer een vierde oefende minder vaak zijn hobby’s uit. Ze geven aan dat zij meer contact hielden per telefoon en via digitale media, omdat fysiek contact minder mogelijk was.
Signaleren eenzaamheid
Meer dan een miljoen Nederlanders voelt zich eenzaam, maar het is niet aan iemand te zien of hij zich eenzaam voelt. Hoe eerder je eenzaamheid (h)erkent, hoe meer je kunt doen voor jezelf of een ander. Lees in dit artikel hoe je eenzaamheid signaleert.
Thuis voelen in de buurt
Ouderen die meer verbondenheid ervaren in de buurt hebben een kleinere kans op gevoelens van eenzaamheid, zo blijkt uit metingen van Nivel. De meeste ouderen in onze samenleving geven aan dat de mensen in hun buurt prettig met elkaar omgaan en dat ze zich er thuis voelen. Ouderen met een lichamelijke beperking blijken minder sociale verbinding in de buurt te ervaren dan ouderen in de algemene bevolking. Bevorderen van sociale verbinding en participatie in de samenleving kan dan ook bijdragen om eenzaamheid onder ouderen tegen te gaan.
Lees over het onderzoek naar eenzaamheid onder ouderen met een lichamelijke beperking op de website van Nivel.
Praten over eenzaamheid
Het voelen, erkennen en uitspreken van gevoelens van eenzaamheid geeft lucht. Het kan een opening zijn om het proces van vereenzaming te doorbreken. Maar hoe ga je het gesprek aan? Bekijk aandachtspunten en verken materialen in Praten over eenzaamheid op dit kennisplein.