Depressies hebben vaak ook grote gevolgen voor relaties. Partners kunnen overbelast worden. Of de relatie met de kinderen raakt mogelijk verstoord. De depressie kan er ook toe leiden dat iemand steeds meer alleen is. Dit noemen we een isolement.
Depressie
Laatst bijgewerkt op: 14-08-2025
Wat is een depressie? Wat zijn de risicofactoren? Hoe ontstaat een depressie? Er is niet één oorzaak voor depressie. En een depressie kan grote gevolgen hebben voor de persoon en diens omgeving. Wat is de rol van een verpleegkundige of verzorgende in het herkennen, voorkomen en behandelen van een depressie bij een oudere? Lees er alles over in dit thema.
Wat zijn de kenmerken van een depressie?
- een zeer sombere stemming
- geen interesse of plezier meer in activiteiten
- veel meer of veel minder eten dan vroeger
- veel meer of veel minder slapen dan vroeger
- onrustig gedrag of trager gedrag
- vermoeidheid of minder energie
- gevoelens van nutteloosheid
- een erg groot schuldgevoel
Waardoor kunnen oudere mensen zich somber of depressief gaan voelen?
Er zijn een aantal risico’s waardoor een ouder persoon sneller depressief wordt. Dit noemen we risicofactoren. De belangrijkste risicofactoren voor het ontstaan van een depressie op latere leeftijd zijn:
- cognitieve stoornissen – dit zijn stoornissen in het denken
- te weinig of minder sociale contacten
- lichamelijke ziekten
- functionele beperkingen. Dit zijn beperkingen die iemand kan hebben in het dagelijks leven op verschillende gebieden. Bijvoorbeeld: dingen begrijpen en uitleggen, lopen en zich verplaatsen, zichzelf wassen en aankleden, omgaan met andere mensen, huishoudelijke taken of werk/schooltaken doen en meedoen aan activiteiten in de samenleving.
- een eerdere depressie
- vrouw zijn
Hoe ontstaat een depressie?
Er is niet één oorzaak voor depressie. De oorzaak van het ontstaan van een depressie kan voor iedereen anders zijn. Biologische, sociale en psychologische factoren spelen een rol. Denk bijvoorbeeld aan sommige gebeurtenissen in het leven:
- overlijden van een dierbare
- verlies van werk of huis
- genetische achtergrond – komt depressie voor in de familie?
- problemen in de persoonlijkheid
- lichamelijke klachten
- neurologische oorzaken, zoals de ziekte van Parkinson
Vaak spelen meerdere omstandigheden een rol. Het is meestal moeilijk om de psychologische oorzaak of aanleiding van een depressie te vinden.
Wat zijn de gevolgen van een depressie?
Depressies kunnen zeer grote gevolgen hebben voor de persoon en diens omgeving. Denk aan het psychisch lijden en de beperkingen in het dagelijks leven van de cliënt.
Mensen met een depressie denken vaker aan de dood. Soms kunnen mensen met een ernstige depressie zelfmoordpogingen doen of echt zelfmoord plegen. Depressie komt het meeste voor als reden van zelfmoord.
Een depressieve cliënt heeft vaak te maken met onbegrip of zelfs negatieve reacties uit diens omgeving. Ze zien de depressie soms als 'aanstellerij' of 'zwakte'. Deze reactie leidt tot grotere gevoelens van schaamte en falen. De persoon met een depressie lijdt daaronder. Ook de omgeving, zoals partner en kinderen, lijden hieronder.
Kun je herstellen van een depressie?
Depressie kan vanzelf herstellen. Dit gebeurt bij de helft van alle mensen met een depressie binnen 3 maanden. Depressie is goed te behandelen, ook bij ouderen.
Bij mensen bij wie een depressie langer duurt, herstelt het na gemiddeld 6 maanden. Dit kan komen door spontaan herstel of door behandeling. Bij ongeveer de helft van alle mensen met een depressie komt de aandoening na verloop van tijd terug.
Het risico op een volgende depressie hangt af van het aantal eerdere depressies. De kans op een volgende depressie stijgt bij 3 eerdere perioden tot zo'n 80%. Een depressie kan voor kortere of langere tijd terugkeren gedurende (vele) jaren of zelfs een leven lang. Het kan gaan om lichte tot ernstige depressies. De periodes van somberheid kunnen elkaar afwisselen met tijden waarin mensen minder of helemaal niet depressief zijn.
Wat is een chronische depressie?
Er zijn ook mensen die voortdurend depressief zijn. Dit gebeurt bij ongeveer 15 tot 20% van de mensen met een depressie. Dit noemen we 'chronische depressie'. De klachten zijn dan langer dan 2 jaar aanwezig. Bij terugkerende depressies bestaat er steeds een kans dat de depressie uiteindelijk chronisch wordt.
Video: Leven met de Zwarte Hond
Leven met de Zwarte Hond die Depressie heet Depressie wordt in deze video in beeld gebracht als een grote zwarte hond die je overal achtervolgt en in de weg loopt. De zwarte hond maakt zichtbaar wat een depressie is en hoe het voelt en biedt tips.
Psychiatrie Gezondheidszorg
Cijfers depressie
Hoe vaak komt depressie voor bij volwassenen en in het bijzonder bij ouderen? Is er een verschil tussen mannen en vrouwen? Bekijk de cijfers van depressie bij ouderen.