Ga naar de 12 tips
Jos Schols is als hoogleraar ouderengeneeskunde betrokken geweest bij het opzetten van het Nationaal Hitteplan: ‘Ouderen hebben tijdens hitteperioden een grotere kans op medische problemen, waaronder uitdroging. Deze medische problemen zijn een veel voorkomende reden om ouderen in een ziekenhuis te laten opnemen tijdens hitteperiodes.’
Meer kans op sterven
Hoge temperaturen leiden tot een extra belasting voor het al verzwakte lichaam.
Maar daar blijft het volgens de hoogleraar niet bij. ‘Ouderen hebben in deze periodes ook meer kans op overlijden. Dit komt niet zozeer door de ouderdom zelf, maar door chronische ziekte(n) die ze al hadden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan chronisch hartfalen. Hoge temperaturen leiden tot een extra belasting voor het al verzwakte lichaam omdat het harder moet werken om koel te blijven.’
Bang om te veel te drinken
‘Het grote risico op uitdroging komt omdat ouderen sowieso een afname hebben van de hoeveelheid water in hun lichaam. Daarbij hebben zij ook minder dorstgevoel waardoor ze vaak vergeten om voldoende te drinken. Ook werken de nieren minder goed, waardoor ze water en zout niet zo goed meer vasthouden. Daarnaast kan bij ouderen ook het probleem van incontinentie een rol spelen. Mensen zijn bijvoorbeeld bang om in hun broek te plassen of dat ze de verzorging weer om hulp moeten vragen als ze naar het toilet moeten. Daarom drinken ze maar liever niet te veel.’
12 tips
Wat kan jij doen? 12 tips om ouderen thuis en in het verpleeghuis de hete zomer door te helpen:
- Laat ouderen voldoende drinken. Volgens de Nederlandse Voedingsraad is voor ouderen minimaal 1700 milliliter vocht per dag noodzakelijk. Zorg hiervoor door niet alleen tijdens de maaltijden, maar ook vaker tussendoor water aan te bieden. Ook is het beter voor mensen om vaker kleine hoeveelheden te drinken dan een paar maal een grote hoeveelheid. Bied ook minerale dranken (zoals bouillon), verse fruitsappen, tomatensap, melk of sportdranken aan.
- Zorg dat mensen gezond en regelmatig blijven eten. Groenten en fruit zijn extra aan te bevelen omdat deze ook veel water bevatten en een bron zijn van vitamines en zouten.
- Laat mensen luchtige, lichtgekleurde kleding dragen, liefst van katoen of linnen.
- Zorg voor continue verkoeling. Maak het gezicht, hals en de polsen van de oudere regelmatig nat met een koud washandje. Een voetenbadje kan voor extra verkoeling zorgen.
- Houd het rustig op het heetste moment van de dag. Dat is tussen 12:00 en 16:00 uur. Het heeft de voorkeur als ouderen dan geen inspannende activiteiten of behandelingen hebben.
- Bekijk met de arts of de medicatie bijgesteld moet worden. Zo kan het gebruik van plastabletten de kans op uitdroging verhogen.
- Bescherm mensen buiten goed tegen de zon. Zorg ervoor dat zij goed ingesmeerd zijn met zonnebrandcrème en zoveel mogelijk in de schaduw zitten.
- Zorg dat ouderen binnen in een goed geventileerde of gekoelde ruimten kunnen verblijven. Voorkom het binnendringen van warme lucht door op juiste tijden de ramen open te zetten en te sluiten. ’s Nachts kun je de ramen openzetten, maar houd wel in de gaten dat het niet te veel tocht. Maak verstandig gebruik van interne warmtebronnen, zoals computers en lampen. Als er zonwering is, doe die dan bij zonsopgang direct naar beneden en bij zonsondergang omhoog.
- Let op voldoende verkoeling tijdens de nachtrust. Zorg voor dunne lakens en luchtige slaapkleding.
- Wees extra alert bij mensen die koorts hebben of (acuut) ziek zijn. Zij transpireren vaak meer waardoor de kans op uitdroging toeneemt. Bij misselijkheid en diarree is die kans natuurlijk ook groter.
- Houd een extra oogje in het zeil tijdens de vakantieperiode. Weet wanneer mantelzorgers van thuiswonende ouderen op vakantie gaan. Licht buren en betrokken naasten hierover in. Werk je in een zorginstelling? Dan is de personeelsbezetting vaak geringer, waardoor je anders moet prioriteren. Zorg dat de bewaking van de vochtbalans dan prioriteit heeft.
- Vergeet niet voor jezelf te zorgen. Neem op gezette tijden even rust in de koelte, drink genoeg en deel je dagelijkse werkzaamheden eventueel wat anders in zodat er minder van je gevraagd wordt.