Deel deze pagina via:
Downloads
Soort
Kennisbundel
Overzicht tools ethiek
Gepubliceerd op: 01-04-2020
Er zijn verschillende instrumenten die zorgverleners kunnen helpen om bewust stil te staan bij ethische dilemma’s. De kern hiervan is altijd gelijk; namelijk het aanbrengen van structuur in het gesprek en/of het denken over een moreel dilemma. Dit helpt individuele zorgverleners om tot een afweging/goed onderbouwde conclusie te komen waar meerdere zorgverleners het mee eens zijn. Op deze pagina lees je meer over de instrumenten die er zijn. Onderaan de pagina kun je het instrument zelf of de werkvorm downloaden.
Moreel beraad
Het moreel beraad is een veelgebruikte methode voor het bespreken van ethische dilemma’s. Dit gebeurt onder leiding van een ervaren gespreksleider. Voor deze reflectie op dilemma’s bestaan verschillende methodieken. Deze bestaat allemaal uit de volgende fasen: introductie, casusselectie, methodeselectie, beeldvorming (relevante informatie verzamelen en formuleren van de kernvraag), oordeelsvorming, besluitvorming (antwoord op de kernvraag en wat dit voor de praktijk betekent) en afronding. Bij het moreel beraad horen vier verschillende downloads:
- Dilemma methode
- Socratisch dialoog
- Nijmeegse methode
- Hermeneutische methode
Ethiekhappertje
Het ethiekhappertje helpt om met collega’s in gesprek te gaan. Het zorgt ervoor dat je samen even stil staat bij genomen beslissingen. Het helpt je ook om samen na te denken over wat jij en je collega’s nog willen leren. En waar jullie je inspiratie uithalen.
Dilemma opstelling
De dilemma opstelling is een actieve werkvorm. In deze werkvorm onderzoek je de morele posities van betrokkenen in een casus. Alle deelnemers stellen zich op in de ruimte. Dit doe je om contact te krijgen met, en inzicht te krijgen in, de morele positief van een casus. Het uitgangspunt voor de dilemma opstelling is een casus uit de praktijk waarin een moreel dilemma ervaren wordt.
Wat raakt je?
Wat raakt je? is een dialogische werkvorm. Met deze werkvorm onderzoek je hoe je zelf geraakt bent door een casus. De emoties die je ervaart vormen het startpunt om impliciete en expliciete morele oordelen te ontdekken. Deze werkvorm kan in tweetallen of in groepen gedaan worden. Als je dit met zijn tweeën uitvoert moet je beide ervaring hebben met deze werkvorm. Bij een groep is het belangrijk dat er een ervaren gesprekleider is.
Waardennetwerk
Waardennetwerk is een werkvorm waarbij de waarden van betrokkenen in een casus in kaart worden gebracht. De inbrenger vertelt over een praktijksituatie waarin deze een morele vraag of dilemma ervaart. Deze werkvorm kan zowel in tweetallen of in een groep gedaan worden. Het uitgangspunt van deze werkvorm is een morele vraag naar aanleiding van een casus.
Waarden- en normenspel
Met het waarden- en normenspel ga je met anderen in gesprek over waarden en normen. Het gevolg is dat je niet alleen meer bewust bent van wat jij zelf vindt, maar ook anderen beter gaat begrijpen. Dit spel is ook een hulpmiddel om tot overeenstemming te komen over de waarden en normen die je als groep, team of organisatie belangrijk vindt.