Dé vrijwilliger bestaat niet. Vrijwilligers zijn er immers in alle soorten en maten: oud, jong, autochtoon of allochtoon. Gelukkig maar, want een goede gezondheidszorg houdt rekening met verschillen tussen mensen en sluit op die verschillen aan.
Groepen
- Vrijwilligers die regelmatig en uit zichzelf vrijwilligerswerk doen in zorg en welzijn.
- ‘Geleide’ vrijwilligers die vrijwilligerswerk verrichten vanuit een bepaalde opdracht van een organisatie, instantie of overheid, vaak met een verplicht karakter. Bijvoorbeeld re-integranten die anders gekort worden op hun uitkering of scholieren met een maatschappelijke stage.
- Werknemers die in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen door hun bedrijf gestimuleerd worden om op onregelmatige basis vrijwilligerswerk te doen.
- Mensen met (verstandelijke) beperking die via vrijwilligerswerk participeren in de samenleving. In sommige gevallen worden ze daartoe gestimuleerd vanuit een organisatie, in andere gevallen kiezen ze zelf.
Vindplaatsen
Een goede mix van diverse groepen vraagt een gerichte zoektocht naar vrijwilligers. Suggesties voor plaatsen waar vrijwilligers met succes te vinden zijn:
|
Vrijwilligers vanuit eigen keuze
|
Diverse vindplaatsen, waaronder vrijwilligerscentrales of steunpunten, lokale en sociale media en (via organisaties) in de buurt en wijk.
|
|
Werknemers-vrijwilligers
|
Bedrijven die werknemers vrijwilligerswerk willen laten doen. Deze zijn onder meer te vinden via vrijwilligerscentrales of steunpunten die beschikken over speciale makelaars voor maatschappelijk betrokken ondernemen of een beurs organiseren waar bedrijven, overheden en maatschappelijke organisaties elkaar ontmoeten en een match maken rond vrijwilligerswerk.
|
|
Geleide vrijwilligers
|
Gemeenten, instanties en scholen die mensen (werk)ervaring willen laten opdoen, activeren of kennis laten maken met het vrijwilligerswerk in het kader van een maatschappelijke stage.
|
|
Vrijwilligers met beperking
|
Organisaties die mensen met een (verstandelijke) beperking begeleiden die willen participeren via vrijwilligerswerk.
|
Aansluiten bij motieven en beschikbare tijd
Vrijwilligers verschillen vaak in hun motivatie om vrijwilligerswerk te doen, en in de tijd die ze daarvoor beschikbaar hebben. Hun basismotivatie is echter veelal hetzelfde: ze willen zich inzetten voor hun medemens. Tegelijkertijd heeft het vrijwilligerswerk ook betekenis en waarde voor de vrijwilliger omdat ze er mensen door ontmoeten, de zorgsector leren kennen of ervaring opdoen voor het werken in de zorg. Voor bepaalde groepen spelen sommige motieven meer dan voor andere. Sommige vrijwilligers zijn regelmatig en langdurig actief, anderen doen liever eenmalig of kortdurend vrijwilligerswerk.
Overzicht motivatie en tijdsbesteding
| |
Specifieke motivatie
|
Regelmatige tijdsbesteding
|
Eenmalige tijdsbesteding
|
|
Vrijwilligers vanuit eigen keuze
|
Vaardigheden en talenten inzetten en/of verder ontplooien.
Mensen ontmoeten en samenwerken
|
Van 2 tot 20 uur (of meer) per week
|
Van halve dag tot aantal dagen per jaar
|
|
Werknemers vrijwilligers
|
Teambuilding met collega's
Zorgsector leren kennen
|
|
Van halve dag per jaar tot aantal dagen per jaar
|
|
Geleide vrijwilligers
|
(Werk)ervaring opdoen
Vaardigheden en talenten inzetten en/of (bij)leren
Voldoen aan de opdracht (omdat het moet)
|
Van 30 uur per schoolloopbaan tot 20 uur (of meer) per week
|
|
|
Vrijwilligers met beperking
|
Deelnemen aan samenleving
Werk doen dat binnen vermogen ligt
|
Van 2 tot 20 uur (of meer) per week
|
|
Voordelen van een divers vrijwilligersbestand
- Jongeren brengen een 'frisse wind' binnen, een nieuw geluid. Ze zetten nieuwe activiteiten op zoals computerles en spelletjes spelen op de Nintendo. Generaties treffen elkaar. Als ze enthousiast raken, blijven ze vrijwilligerswerk doen.
- Ouderen beschikken over vele vaardigheden en tijd. Beide zijn zeer welkom in de zorg. Ze vangen ook allerlei signalen van cliënten op die te benutten zijn om de zorg- en dienstverlening te optimaliseren.
- Allochtonen brengen andere culturen en gewoonten mee. Deze zijn aanleiding tot nieuwsgierigheid bij cliënten en contact. Ze sluiten ook aan bij diverse cliëntengroepen die al ‘binnen’ zijn, waardoor er herkenning en aanspraak is.
- Re-integranten willen hun vaardigheden vergroten via vrijwilligerswerk. Ze komen vaak voor meerdere dagen per week. Daardoor zijn ze voor allerlei aanvullende werkzaamheden in te zetten om beroepskrachten bij te staan.
- Bedrijven en werknemers bieden kennis en extra inzet van menskracht. Bijvoorbeeld door advies over marketing of (eenmalige) hulp bij een evenement. Het helpt organisaties een stap verder en biedt cliënten een onvergetelijke belevenis.
Praktijkervaringen
Op de site Zorg Beter met Vrijwilligers staan praktijkvoorbeelden van zorgorganisaties die werken aan een divers vrijwilligersbestand.