Persoonsgerichte zorg is - de naam zegt het al - ‘zorg afgestemd op de persoon’. Dat zit hem vaak in kleine dingen. Als je in gesprek gaat met de cliënt en zijn naasten, komen er vaak verrassende kleine acties uit voort waardoor de cliënt zich beter gekend voelt en die het verschil kunnen maken.
Bekijk het nieuwe thema Persoonsgerichte zorg
Aan de slag met persoonsgerichte zorg
Wat kun je zelf doen? Neem snel een kijkje bij:
• De wens van de cliënt achterhalen
• Zelfmanagement ondersteunen
• Werken met een zorgplan
• Samen beslissen met ouderen
Waarom is persoonsgerichte zorg belangrijk?
Jeanny Engels, expert persoonsgerichte zorg bij Vilans: 'Als mensen plotseling geconfronteerd worden met (chronische) ziekten of beperkingen, staat hun leven op zijn kop. Het geeft onzekerheid over de toekomst. Kan ik mijn activiteiten nog wel blijven doen? Om als zorgverlener hier goed op aan te sluiten, is het niet alleen belangrijk te weten wat de ziekte voor het lijf betekent (je eigen professionele kennis) maar vooral wat de ziekte voor het leven van de cliënt betekent. Zodat je met de cliënt, en zijn familie, kunt nadenken over de best passende zorg en ondersteuning.'
Gelijkwaardige gesprekspartners
Bij persoonsgerichte zorg stem je af met de cliënt en zijn omgeving. 'We zien dat ouderen steeds beter geïnformeerd zijn over hun gezondheid,' zegt Jeanny Engels. 'Mensen komen vaak al met de nodige voorkennis en vragen op gesprek. Dat juich ik toe. Daarmee kunnen cliënten ook beter aangeven wat ze willen bereiken. Mijn advies? Tune eerst in op het leven en de belangrijkste wensen van je cliënt, vóórdat je afspraken over zorg en ondersteuning maakt.'
Een voorbeeld uit de praktijk
De persoonsgerichte benadering luistert soms nauw. Bij Zorgcentrum Schuttershof in Brunssum krijgen nieuwe bewoners een warm welkom, zodat ze zich meer thuis voelen op hun eerste dag. Jeanny Engels:
'Toen we nadachten over hoe een warm welkom te realiseren, stelde de medewerker voeding voor om bij alle nieuwe bewoners te vragen wat ze graag willen eten. Daarop vroegen we de bewoner die met ons meedacht of hij dat belangrijk vond. Wat bleek? Hij wilde veel liever een bloemetje op tafel met een kaartje eraan. Dát gaf hem een welkom gevoel. Dat eten kon voor hem op een later tijdstip aan bod komen. Dan zie je weer dat je het niet zomaar voor een ander kunt invullen.'
Is er een product dat je wil aanbevelen?
De methodiek persoonsgerichte zorg is een mooi nieuw inspiratiedocument waarmee iedereen in zijn eigen team aan de slag kan gaan. Het maakt niet uit of je nu werkt in de thuiszorg, in een verpleeghuis of in een huisartsenpraktijk, licht Jeanny Engels toe. 'De methodiek geeft inzicht in het proces en biedt alle ruimte voor een eigen invulling.'
Teams gaan harder
Hoewel je persoonsgerichte zorg ook individueel in de praktijk kunt brengen, bereik je meer in teamverband. Engels: 'Groepen van tien tot vijftien enthousiastelingen per locatie zijn perfect. Denk aan een mix van: verzorgenden, verpleegkundigen, cliënten, mantelzorgers, vrijwilligers, een manager, arts of geestelijk verzorger, die in werkgroepjes hun ideeën gaan uitwerken en neerzetten.'
Kies een tool en begin!
In het thema vind je allerlei tools en tips om persoonsgerichte zorg vorm te geven. Kies een tool of een gesprekshandleiding voor zelfmanagement, samen beslissen, leefstijlverandering of zorgplanning. Er zijn ook hulpmiddelen (toolkit) voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden.