Onderzoeker Kim Notenboom van de Universiteit Utrecht promoveert 27 september op haar onderzoek naar de gebruiksvriendelijkheid van medicatie. Ze interviewde hiervoor onder andere 59 zelfstandig wonende ouderen van 70 jaar en ouder. Tien van hen hadden zulke problemen met hun medicatie dat dit voor verslechtering van de gezondheid zorgde. De belangrijkste conclusie dus? De gebruiksvriendelijkheid van geneesmiddelen moet aanzienlijk verbeterd worden.
'De farmaceutische industrie steekt veel tijd, energie en geld in het toetsen van nieuwe medicatie', zegt Notenboom. 'Maar ze letten hierbij alleen op de veiligheid, werkzaamheid en kwaliteit van de medicijnen. De gebruiksvriendelijkheid wordt vrijwel niet onderzocht, terwijl het zeker effect kan hebben op de werking en de veiligheid. Een voorbeeld: als een patiënt alleen zijn medicatie kan nemen wanneer een buurman hem daarbij helpt, dan levert dat problemen op als de buurman op vakantie gaat.'
Pillen breken
Notenboom deed specifiek onderzoek naar ouderen omdat zij vaker kampen met beperkingen die medicijngebruik kunnen bemoeilijken, zoals artritis, de ziekte van Parkinson of een verslechterd zicht. Toen Notenboom aan 36 ouderen en aan 36 jongvolwassenen vroeg om twaalf tabletten doormidden te breken, bleek het verschil tussen die groepen groot. De ouderen slaagden erin om 38 procent van de pillen door te breken. Bij de jongeren was dat 78 procent.
Gebruiksvriendelijkheid beoordelen
In haar proefschrift komt Notenboom met een aantal aanbevelingen. 'Medicijnfabrikanten en overheidsinstanties moeten weten dat dit speelt. Wat mij betreft zou de gebruiksvriendelijkheid een onderdeel moeten worden van het toetsingsproces van de overheid en de farmaceuten. Als we dit probleem willen oplossen dan moet niet alleen de farmaceutische industrie zich inzetten, maar ook de regelgevers, zorgverleners, zorgverzekeraars en patiënten.'