Besteed, om de zorg aan cliënten met slikproblemen te verbeteren, aan de volgende aspecten aandacht.
Voorkomen van slikaccidenten
Omgaan met slikproblemen
De Nutricia kookmethode
Goede voorbeelden
Stappenplan slikstoornissen
Met cliënten en hun verzorgers worden afspraken gemaakt over de aard en de consistentie van voedsel. Vooral wanneer er afgesproken is dat iemand geen voeding (eten of drinken) per os mag hebben of alleen voeding van een bepaalde consistentie, is het van belang dat een ieder deze afspraken kent.
Ook goede mondzorg is van belang, zie: Mondzorg
Slikproblemen kunnen in sommige gevallen levensbedreigend zijn. Maak daarom goede afspraken met de medewerkers over hoe om te gaan met slikproblemen. Een goed protocol hiervoor kan medewerkers ondersteunen in het handelen.
De Nutricia kookmethode is gericht op het sociale aspect van voeding doordat de maaltijden er aantrekkelijk uitzien, herkenbaar zijn en daardoor ook lekkerder smaken. Het is bedoeld voor cliënten met slikproblemen. De bereiding gaat als volgt.
- De normale voeding wordt gepureerd, eventueel verrijkt met eiwitpreparaat, room en margarine of roomboter.
- Vervolgens wordt het verdikkingsmiddel Nutilis toegevoegd en overgegoten in speciale voedingsmallen.
- De voeding wordt ingevroren.
- Het gepureerde gerecht wordt in de oorspronkelijke vorm opgewarmd en geserveerd.
De Nutricia kookmethode is ook geschikt voor dranken en tussendoortjes. Vrijwel alle dranken (hierin verslikken veel kauw- en slikcliënten zich) kunnen worden verdikt met Nutilis. Ook cake, brood en koek kunnen weer worden gegeten met behulp van de absorbeeroplossing.
Het voedsel wordt weer in de oorspronkelijke vorm teruggebracht. Hierdoor zien de gerechten er appetijtelijker uit en krijgen cliënten meer eetlust. Dit heeft een positieve invloed op de ondervoedingsstatus.
Kijk voor meer informatie op de website van Nutricia
Voorkomen van slikaccidenten
Om slikaccidenten te voorkomen is er een herkenbaarheidssystematiek van Vilente Pieter Pauw. Hiermee worden slikaccidenten voorkomen door het gebruik van buttons met 2 verschillende kleuren en de naam van bewoner erop. De kleur rood geeft aan dat een cliënt niets oraal mag eten/drinken. De kleur blauw geeft aan dat een cliënt aangepaste consistenties oraal mag eten/drinken. Download de Herkenbaarheidsystematiek bij slikproblemen Vilente Pieter Pauw (pdf)
Voorbeeld Protocol Slikproblemen 1
Een voorbeeld van een protocol waar aandacht is besteed aan het voorkomen en herkennen van slikproblemen en hoe te handelen bij verslikken. Verder is een overzicht van medicijnen opgenomen die van invloed kunnen zijn op het slikken en verslikken. Download het Protocol Slikproblemen van 't Huis op de Waard Leiden (pdf)
Voorbeeld Protocol Slikproblemen 2
De richtlijn is bedoeld om bewoners en betrokkenen informatie te geven over slikproblemen, en om aan te geven wat alle betrokkenen kunnen bijdragen om het eten en drinken van de bewoner zo veilig mogelijk te laten verlopen.
Gebruikers van het protocol zijn alle personen die mogelijk betrokken kunnen zijn bij slikproblemen, d.w.z. VHA, contactverzorgende, logopedist, diëtist, ergotherapeut, activiteitenbegeleider, overige verzorgenden, familie en vrijwilligers. Download de Richtlijn Slikproblemen van Vilente (pdf)
Voorbeeld Nutricia Kookmethode
Het Franciscus ziekenhuis in Roosendaal maakte drie jaar geleden kennis met de nieuwe kookmethode. De resultaten zijn goed. De kauw- en slikcliënten eten veel meer dan ze deden. Ruim 80% van de geserveerde voeding wordt nu genuttigd. In de oude situatie was dat slechts 25%. Dagelijks maken 10 tot 20 cliënten in het Franciscus ziekenhuis gebruik van gemalen voeding. De voedingsmallen kunnen aangeschaft worden en er worden workshops georganiseerd door Nutricia waarbij ze de Engelse instellingskok Neil Palliser uitnodigen, die in Engeland de methode introduceerde, om deze methode te demonstreren. De workshops zijn kosteloos voor de instellingen.
Nutricia biedt ook ondersteuning bij de implementatie van een verantwoord voedingsbeleid, onder andere door het organiseren van weegdagen in verpleeg- en verzorgingshuizen en het vereenvoudigen van de richtlijn door het aan te vullen met een stappenplan. Het stappenplan geeft concrete adviezen om het voedingsbeleid individueel te kunnen aanpassen op de betreffende cliënt.
Effectieve Ouderen Zorg heeft een toolkit ontwikkeld. Deze toolkit is ontwikkeld om veel voorkomende geriatrische problemen op systematische wijze op te sporen, te diagnosticeren en te behandelen. De toolkit is bestemd voor zorgprofessionals werkzaam in de ouderenzorg. De stappenplannen zijn bestemd voor HBO-V opgeleide verpleegkundigen werkzaam in de eerstelijns ouderenzorg. Maar ook andere zorgprofessionals kunnen de stappenplannen toepassen. Een onderdeel van de toolkit is gericht op slikstoornissen: Stappenplan slikstoornis in de eerste lijn