Dementie herkennen

Signalen van dementie 

Het is van belang dat mensen met signalen van dementie op tijd gepaste begeleiding krijgen. Let onder andere op de volgende mogelijke aanwijzingen voor dementie:

• Achterdochtig zijn (vroeger niet)
• Bedorven voedsel in koelkast
• Niet goed meer kunnen bedienen van apparaten, zoals koffiezetapparaat, wasmachine en tv
• Er onverzorgd uitzien (vroeger niet)
• Telkens vergeten welke dag het is
• Telkens herhalen van dezelfde vragen of verhalen
• Verdwalen op bekend terrein
• Vergeten van afspraken (vroeger niet)
• Voortdurend zoeken naar spullen (vroeger niet)

Herken je één of meerdere van deze signalen? Bespreek deze dan met de persoon en geef het advies om dit te bespreken met de huisarts.

Animatie: 10 signalen van dementie

In andere culturen is het taboe op dementie soms groot. Dementie wordt in veel culturen gezien als iets om je voor te schamen, of zelfs als een straf van God. Daarom zullen migranten er niet snel open over praten, wat het signaleren bemoeilijkt. 

• Lees meer over de culturele verschillen bij dementie op dit kennisplein.
• Ook is er een video van Alzheimer Nederland over 'De symptomen en signalen van dementie'.

Vergeetachtigheid of dementie? 

Als je vergeetachtig bent, is er niet direct spraken van dementie. Vergeetachtigheid is een onschuldig verschijnsel, waarbij iemand zich tijdelijk iets niet kan herinneren. Dit zijn ‘normale’ geheugenklachten: je kunt bijvoorbeeld niet op iemand naam komen. Deze vergeetachtigheid heeft geen negatieve invloed op je dagelijks leven.  

Bij dementie is dit een ander verhaal. De ‘vergeten’ informatie is niet meer toegankelijk of verdwijnt langzaamaan uit het geheugen. De symptomen zijn vele malen ernstiger en hebben uiteindelijk wel degelijk invloed op je leven. Het lukt bijvoorbeeld niet meer om het huishouden te doen.  

Wat kun je doen als zorgverlener? 

Als zorgverlener kom regelmatig in contact met cliënten die dementie zouden kunnen hebben, daarom kan je als zorgverlener de huisarts helpen bij het opsporen van patiënten met dementie. Wanneer je signalen hebt herkend (zie hiervoor, bij hoe kan ik dementie herkennen) kun je de volgende stappen nemen: 

• Neem contact op met een collega en vraag of zij jouw signalen herkent
• Neem contact op de met de verantwoordelijk zorgverlener als deze betrokken is.  Zo niet neem dan contact op met de huisarts van de cliënt. 
• Licht toe wat je hebt gezien en gehoord. Bereidt dit goed voor. 
• Spreek met de verantwoordelijk zorgverlener, of huisarts, af wie welke actie onderneemt: 
  • Heeft de verantwoordelijke hulpverlener, of huisarts genoeg informatie of heeft zij/hij meer informatie nodig?
  • Wie gaat die informatie verzamelen? 
  • Wie gaat verder in gesprek met de cliënt en mantelzorger(s)? 
  • Wie neemt contact op met de huisarts (in dien van toepassing)?

 Wat kun je nog meer doen?

• Vraag een dubbel consult aan bij de huisarts. Voor dit gesprek is een enkel consult te kort en blijf je zitten met onbeantwoorde vragen. Als het kan, vraag dan of de huisarts een huisbezoek wil doen. 
• Vermijd de discussie. Gaat de patiënt / cliënt bij de huisarts de signalen ontkennen of praat deze eromheen? Vermijd dan de strijd en discussie, want deze win je niet. 
• Deel eventuele zorgen met de huisarts.

Meer informatie 

• ‘(H)erken jij dementie?’ werkt aan het verbeteren van het signaleren en vaststellen van (mogelijke) dementie bij mensen met een verstandelijke beperking

Bronnen

• Alzheimer Nederland
• Van Kleef Instituut
• Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN)