1. Wanneer starten de vaccinaties?
Duizenden medewerkers die in verpleeghuizen werkzaam zijn, ontvangen vanaf maandag 4 januari via hun werkgevers een uitnodiging om zich binnenkort te laten vaccineren tegen Covid-19. Het inenten begint op vrijdag 8 januari in Houten, Veghel en Rotterdam. Amsterdam, Drenthe en Haaglanden volgen op 11 januari en de overige GGD-regio's op 15 januari.
Nederland krijgt in eerste instantie 507.000 doses van het BioNTech/Pfizer-vaccin. In het eerste kwartaal van 2021 volgen nog 1,7 miljoen doses. Er zijn twee prikken per persoon nodig.
2. Wie wordt als eerste gevaccineerd?
Zorgmedewerkers van verpleeghuizen en kleinschalige woonvormen komen als eerste aan de beurt voor een corona-vaccinatie. Ook mensen die in de acute zorg werken, worden zo snel mogelijk gevaccineerd tegen COVID-19: verpleegkundigen en artsen op de intensive care, spoedeisende hulp, corona-afdeling en ambulancepersoneel. Huisartsen zullen eveneens met prioriteit gevaccineerd worden.
Na de eerste vaccinatieronde volgen deze groepen in de langdurige zorg:
- Medewerkers gehandicaptenzorg (178.000)
- Medewerkers wijkverpleging en Wmo (166.000)
- Bewoners verpleeghuizen en mensen met een verstandelijke beperking in een instelling (132.000)
- Thuiswonenden 60 - 75 jaar (3.000.000)
- Thuiswonende ouder dan 75 jaar en niet-mobiele thuiswonenden van 60-75 jaar (1.300.000)
Zie de
Vaccinatiestrategie - flowchart (pdf, 4 jan. 2021) op Rijksoverheid.nl De mensen die in aanmerking komen voor een vaccinatie, zullen hier een uitnodiging voor krijgen.
3. Waarom wordt het zorgpersoneel eerst gevaccineerd (en niet de ouderen)?
Omdat het vaccin van BioNTech/Pfizer verpakt blijkt te zijn in grote hoeveelheden (975 doses) en bewaard moet worden bij -75°C, leent het zich minder goed voor kleinschalige verspreiding over verschillende instellingen. Daarom is nu gekozen voor een eerste vaccinatie-operatie via circa 30 centrale priklocaties die de GGD gaat opzetten. Zorgmedewerkers kunnen hier makkelijker naartoe dan verpleeghuisbewoners.
Tegelijk wordt ook zo snel mogelijk gestart met het inenten van bewoners van verpleeghuizen en instellingen voor mensen met een verstandelijke beperking. Deze groepen krijgen in hun eigen woonomgeving het vaccin van Moderna aangeboden. Dit vaccin leent zich beter voor kleinschalige distributie. Naar verwachting nemen EMA en de Europese Commissie medio januari een besluit over toelating van dit vaccin. Van het Moderna-vaccin ontvangt Nederland in het eerste kwartaal van 2021 volgens de laatste berichten 390.000 doses.
4. Wat zal het effect zijn? Gaat de verspreiding van het virus dan ook verminderen?
Nee, de eerste vaccinatieronde heeft met name tot doel de meest kwetsbaren in onze samenleving te beschermen voor een besmetting. In eerste instantie zal dat weinig effect hebben op de verspreiding van het virus omdat bijvoorbeeld kwetsbare ouderen zelf geen grote verspreiders van het virus zijn.
De eerste vaccinatieronde heeft waarschijnlijk wel effect op het aantal sterfgevallen. Experts verwachten dat het coronasterftecijfer sterk kan dalen. Dit is wel afhankelijk van hoe effectief het vaccin in de praktijk blijkt voor ouderen en kwetsbaren. Als de inenting goed werkt voor 70+'ers vermindert ook de toestroom van coronapatiënten in het ziekenhuis.
De eerste vaccinatieronde zal weinig impact hebben op de verspreiding van het virus omdat de verspreiding vooral via andere leeftijdsgroepen plaatsvindt. Bewoners van verpleeghuizen spelen bijvoorbeeld geen grote rol bij de verspreiding van het virus. Voorlopig zullen coronaregels waarschijnlijk dus ook niet ingrijpend versoepeld worden.
Uit RIVM-data blijkt dat 90 procent van alle geregistreerde coronasterfgevallen valt toe te schrijven aan de leeftijdsgroep 70+. De helft van de ziekenhuisopnames bevindt zich in deze groep. Van alle sterfgevallen onder de 70 jaar heeft twee derde van de patiënten een vastgestelde onderliggende aandoening. Vaccineren zal dus invloed hebben op het aantal sterfgevallen en ziekenhuisopnames.
5. Wie gaan de vaccinaties uitvoeren?
Volgens het plan van nu zullen verpleeghuisbewoners ingeënt worden door instellingsartsen. Dit geldt ook voor mensen die verstandelijk beperkt zijn en in een instelling wonen. Zorgpersoneel wordt ingeënt via de 30 priklocaties van de GGD. Mensen boven de 60 die thuis wonen, zullen ingeënt worden door de huisarts. RIVM, GGD, huisartsen en artsen van verpleeghuizen en instellingen zullen hierbij nauw samenwerken.
6. Is vaccinatie verplicht?
Nee, vaccinatie tegen het coronavirus wordt niet verplicht.
Meer informatie over vaccinaties tegen corona